Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти журакулов д. О

(1-2-марузалар)
Режа:
1.1.“Ер ва бино-иншоотлар ҳуқуқи ” фанининг мақсади ва вазифалари.
1.2.Ер ҳуқуқи тушунчаси ва предмети
1.3.Ер ҳуқуқи тизими
1.4.Ер ҳуқуқи принциплари
Таянч иборалар: ашъёвий ҳуқуқлар, мулкка бўлган ҳуқуқлар, эгалик қилиш, ҳуқуқ, тизим, семестр .
1.1.“Ер ва бино-иншоотлар ҳуқуқи ” фанининг
мақсади ва вазифалари
“Ер ва бино-иншоатлар ҳуқуқи” фанининг асосий мақсади ҳозирги ва келажак авлод манфаатларини кўзлаб ер ва бино-иншоотлардан илмий асосланган тарзда оқилона фойдаланиш ва уни муҳофаза қилиш, тупроқ унумдорлигини тиклаш ва ошириш, табиий муҳитни асраш ва яхшилаш, хўжалик юритишнинг барча шаклларини тенг хуқуқийлик асосида ривожлантириш, юридик ва жисмоний шахсларнинг ер ва бино иншоатларга бўлган ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қонунчилигини мустаҳкамлаш учун шарт-шароит яратиш мақсадида ер ва бино-иншоотлар муносабатларини тартибга солишдан иборат.
Фаннинг вазифалари талаба ер ва бино- иншоатларга мулкий ҳуқуқ ва бошқа ашъёвий ҳуқуқларнинг вужудга келишини, ерга ва бино-иншоотга эгалик қилиш ва ундан фойдаланиш шаклларининг хилма-хиллиги, ер муносабатлари иштирокчиларининг тенг ҳуқуқлиги ҳамда уларнинг қонуний ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилишни ўрганади.
Республикамизда ер ва бино-иншоотлардан окилона фойдаланишда ер мониторингининг ўрни ва аҳамиятини, хўжаликларда ер кадастрини ва мониторингини юритиш хамда бино-иншоотлар хатлови ва уларни қуриш, сақлаш ва фойдаланиш тартиблари ҳақида билим ва тасаввурга эга бўлиши керак.
Ер ва бино-иншоотларнинг хуқуқий ҳолатлари улардан оптимал даражада фойдаланиш бўйича кўникмаларга эга бўлиши керак.
«Бино- иншоот объектига кадастр йиғмажилди»ни тайёрлаш ва бино- иншоот объектига бўлган ҳуқуқни давлат рўйхатидан ўтказишда, умумхўжалик аҳамиятига эга бўлган мухандислик обектларини жойлаштиришда, ер кадастри лойиҳаларини тузишда хамда бино-иншоотларни қуриш, сақлаш ва фойдаланишда оптимал усулларни аниқлаш орқали уларнинг иқтисодий самарадорлигини хуқуқий баҳолаш малакаларга эга бўлиши лозим.
Республикамизда халқ хўжалигида иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш ва аграр соҳани ривожлантириш хамда бугунги кунда бозор муносабатларини янада чуқурлаштириш, жумладан, солиқ, ижара, суғурта, инвестициялаш хамда тадбиркорликни ривожлантириш мақсадларида давлат томонидан юритиладиган тадбир сифатида иқтисодиётнинг асосий йўналишларидан бирига айлантиришда ер ва бино-иншоотлар ресурсларидан оқилона ва самарали фойдаланишни ташкил этиш, ушбу сохани мукаммаллаштириш ҳисобланади.
Шунинг учун “Ер ва бино-иншоотлар ҳуқуқи ” фани шу йўналишда тадбирларининг иқтисодий самарадорлигини аниқлаш, ер ва бино-иншоатлар кадастри ва мониторингини иқтисодий асослашда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу фан мутахассислик фани ҳисобланиб ишлаб чиқаришда геодезия, картография ва кадастр соҳасининг ажралмас бўғинидир.
“Ер ва бино-иншоотлар ҳуқуқи ” фани умумкасбий фанлар ҳисобланиб 3-4 семестрларда ўқитилади. Фанни чуқур ўзлаштириш учун талабалар қўйидаги фанларни ўзлаштиришлари ва дастлабки билимларга эга бўлишлари керак: давлат ер кадастри, бинолар ва иншоотлар давлат кадастрини юритиш, геодезия, картография, давлат кадастри асослари, ҳуқуқшунослик, Бино- иншоотка бўлган хуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш.

2.