Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

4.Статистик, экспертлик, ўхшашлик услубидан
фойдаланиш ва комбинациялашган бахолаш услублари.

Юқорида кўриб ўтилган таваккалчиликни бошқариш босқичлари ва таваккалчиликни баҳолаш усуллари ёрдамида таваккалчилик сабабли бўладиган йўқотишларни пасайтириш, улар билан боғлиқ кўнгилсиз оқибатларни камайтириш қуйидаги усуллари қўлланилади.

Лойиҳаларни молиялаштиришда таваккалчиликни тақсимлаш усуллари сифатида қуйидагиларни кўрсатиш мумкин:

• 
  кафолатлар;
  
• 
  ҳарид
  
• 
  ҳақидаги форвард келишув;
  
• 
  ишлаб чиқариш тўловлари;
  
• 
  хеджирлаштириш:
  
• 
  суғурт:
  
• 
  своплар.
  

Одатда, кафолат берувчи томонлар сифатида ёки лойиҳа эгалари- ҳомийлар ёки манфаатдор томонлар бўлиши мумкин. Лойиҳа эгалари-ҳомийлар. Давлат, шўъба корхоналарини назорат қиладиган компаниялар, қўшма корхоналардаги ички ва ташқи инвесторлар ва бошқа эгалар-ҳомийлар лойиҳани ишлаб чиқувчи компания қарзининг кафолатини беришлари мумкин. Агар компания лойиҳани ўз ҳисобидан молиялаштириш учун капитали етишмаса ёки етарли тажрибага эга бўлмаса, кредиторлар, одатда, ушбу шаклдаги кафолатни талаб қиладилар.
Манфаатдор томонлар. Бу жуда муҳим гуруҳга қуйидагилар киради:
1. Ускуна ва материалларни сотувчилар. Лойиҳа учун ускуна ва материалларни сотишда, заводни ёки ускунани ижарага беришда манфаатдор томонлар кафолат беришга тайёр бўладилар. Масалан, ўзида ортиқча ускунага эга бўлган компания, шу ускунага муҳтож лойиҳани кафолатлаши мумкин.
2. Хом ашё ва ярим тайёр маҳсулотларни етказиб берувчилар. Мол етказиб берувчилар лойиҳа тугагандан кейин ўзларини бозор билан таъминлаш учун кафолат беришлари мумкин.Улар лойиҳани амалга ошиш мобайнида яратилган янги қувватларда фойдаланишдан ютишлари ҳам мумкин.
3. Лойиҳанинг якуний маҳсулотидан фойдаланувчилар. Булар кафолат беришлари ва ҳатто бевосита молиялаштиришлари мумкин. Барқарор мол етказиб берилишидан манфаатдор аниқ бир хом ашё истеъмолчиларини мисол қилиб келтириш мумкин.