Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти


Иктисодий асослар ва таваккалчилик чегаралари



Download 0,64 Mb.
bet20/154
Sana23.02.2022
Hajmi0,64 Mb.
#161689
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   154
Bog'liq
ТАВ.БОШ.2

2. Иктисодий асослар ва таваккалчилик чегаралари.

Тадбиркорлик фаолиятида таваккалчилик биринчи навбатда хакикий ўжалик холатининг аввал кўзда тутилганидан четга чикиши хисобига юзага келади. Бу эса ёки йукотиш (зарар) хавфини юзага келтиради, ёки ютиш имконини яратади. Тадбиркор ноаниклик шароитида ўзининг таваккалчиликга боришга тайёрлигини билдиради, чунки иш учун буладиган сарф-харажатларга куйиб колиш хавфи билан бирга кушимча даромад килиш таваккалчилиги хам мавжуддир.


Юкори натижалар келтирувчи карор ва харакатлар одатда энг юкори таваккалчилик хисобланади. Шунинг учун жасурлик билан килинадиган таваккалчиликнинг асосий шарти муваффакият козонишга булган катта ишончдир. Бунинг учун иктисодий асос булиб ишлаб чикариш ва сотишнинг узлуксизлиги, даромадли хўжалик юритиш, таъминотчилар ва истеъмолчилар билан алокаларнинг мувофиклиги, юкори даражадаги тўлов кобилияти, тараккий топган молия тизими ва юкори аникликдаги бухгалтерлик хисоби хизмат килади.
Хўжалик рахбари карор кабул килиш жараёнида, агар у кўлидаги капитални усталик билан бошкара олсагина таваккалчиликга бориши мумкин. Бунинг шартлари куйидагилар:
• тадбиркорлик фаолияти тараккиётига тегишли масалаларни ечишда, махсулот сифати ва бошкарув тизимини талаб даражасида ушлаб туриш учун керакли ишлаб чикариш ресурслари ва инвестицияларнинг зарурий таркиби юзага келади. Ортик захиралар тўпланмаслиги, ортикча хом ашё ва сотилмаган махсулот булмаслиги керак;
• юзага келиши мумкин булган йўкотишни коплаш ниятида захира сугурта фонди яратилади. Ундан фойдаланиш корхонанинг баркарор тараккий топишига халакит бермаслиги керак;
• карор кабул килиш жараёнида экспертларни танлаш, зарурий ахборотни тўплаш ва кайта ишлаш масалаларида керакли ваколатлиликга эришилган булиши зарур.
Таваккалчиликнинг иктисодий чегараси мавжуд капитални ишбилармонлик гоясини амалга ошириш билан борлик сарф-харажатлар билан, иш муваффакиятсиз чиккан холда юзага келиши мумкин булган зарарларни хам хисобга олган холда солиштириш йўли билан аникланади.
Бундан хулоса килиб айтиш мумкини, хар кандай хўжалик таваккалчилиги моддий таъминланган булмоги керак. Бу каби таъминланганликнинг чегараси минимал ёки максимал булиши мумкин. Биринчи холатда, таваккалчилик вазиятини минимал даражада химоя килинганда хам ишбилармоннинг харакати ўзини ўзи оклайди, агар иш муваффакиятсиз чиккандаги йўкотишлар даромад микдоридан кўп булмаса, бизнес куймайди. Бу холатда бизнесменнинг ўз ишларини кейинчалик иктисодий жихатдан тузатишига ишониш мумкин булади. Йўл кўйиладиган таваккалчиларни максимал даражасига хўжалик юритувчи субъектлар накд капиталининг микдори хизмат килади. Бу ерда муваффакиятсизлик холати хар кандай хийланай ранг билан боглик булган шартнома ва ишбилармонлик иши бизнесмен учун фалокатли булади ва окибатда фирма банкротга учрайди.
Кутилган зарарнинг даражасига караб таваккалчиликнинг иктисодий чегараси куйидагилар булиши мумкин: агар таваккалчилик фаолиятидан келадиган йўкотишлар келадиган даромад микдори атрофида булса, бундай таваккалчиликга йўл кўйиш мумкин булади. Агар келадиган амалдаги йўкотишлар олинадиган даромад даражасига якин булса у холда таваккалчилик жиддий булади.



Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   154




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish