Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

MPL
F
*P
F
=w. 
Иш ҳақи даражаси икки соҳада бир ҳил бўлиши керак, чунки меҳнат 
ресурслари бир соҳадан иккинчи соҳага эркин кўча олишади, яъни, меҳнат 
мобил омил бўлгани учун, у иккала соҳадаги иш ҳақи тенглашмагунча, паст 

---

64 
иш ҳақи даражали сектордан юқори иш ҳақи даражали секторга кўчиб ўтади 
(20-расм). 
20-расм 
Меҳнатнинг соҳалар бўйича тақсимланиши 
Иш хақи, 
w
Иш хақи, 
w
L
Pm*MPLm
Om
Pf*MPLf
Of
w
Lf
Lm
 
Манба: Кругман П. Р., Обстфельд М. Международная экономика. Теория и политика: 
Учебник для вузов/Пер. с англ. под ред. В П.Колесова, М.В.Кулакова. – М.: Питер, 2003. – 
с.70. 
 
Меҳнат ресурслари ва даромадлар тақсимланишига иккала соҳадаги 
маҳсулотлар нархларининг ўзгариши қандай таъсир этади?
1. Нархларнинг пропорционал ўзгариши. 
Агар қайта ишлаб чиқариш соҳасининг маҳсулоти нархи P
M
ва озиқ-
овқат ишлаб чиқариш соҳасининг маҳсулоти нархи P
F
10%га кўтарилса, 
меҳнатга бўлган талабнинг эгри чизиғи юқорига 10%га силжийди, иш ҳақи 
ҳам 10%га ошади. Бунда меҳнат ресурсларини соҳалар ўртасида 
тақсимланиши ва улар ўртасидаги ишлаб чиқариш ҳажмларининг нисбати 
ўзгармайди (21- расм). 
Иш ҳақининг реал даражаси, яъни иш ҳақини маҳсулотлар нархига 
нисбати ва капитал ва ер эгаларининг реал даромадлари ўзгармас қолади.
Хулоса:
нархларни умумий даражасининг ўзгариши аҳоли гуруҳлари 
даромадларига таъсир этмайди. Фақат нисбий нархларнинг ўзгариши турли 

---

65 
аҳоли гуруҳлар фаровонлигига ва ресурслар тақсимланиши характерига 
таъсир этади.