Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

Мутлақ афзаллик вазияти 
Фараз қиламиз, иккита мамлакат мавжуд: Миллий иқтисодиёт ва Чет эл 
иқтисодиёти. Ҳар бир мамлакат битта ишлаб чиқариш омилига эга (меҳнат) 
ва иккита маҳсулот ишлаб чиқара олади: гилам ва бўғдой. Миллий 
иқтисодиётдаги меҳнат таклифи — L, бир гилам ва бўғдой бирлигига 
сарфланадиган меҳнат ҳаражатлари эса
— 
а
LC 
ва
 
а
LW. 
Чет эл 
иқтисодиётидаги меҳнат таклифи L*, бир гилам ва бўғдой бирлигини ишлаб 
чиқариш учун сарфланадиган меҳнат ҳаражатлари 
 — 
а*
LС
ва
а*
LW. 
Қуйидаги шартни қабул қиламиз: 
а
LС < 
а*
LС 
ва
 
а
LW > 
а*
LW, 
яъни
 
гилам бирлигини ишлаб чиқариш учун 
сарфланадиган меҳнат ҳаражатлари Миллий иқтисодиётда Чет эл 
иқтисодиётига нисбатан кичикроқ бўлади. Бир бўғдой бирлигини ишлаб 
чиқаришга сарфланадиган меҳнат ҳаражатлари Чет эл иқтисодиётида 
Миллий иқтисодиётга нисбатан кичикроқ бўлади.
Рақобатли иқтисодиётда маҳсулотларнинг нархлари уларни ишлаб 
чиқариш учун сарфланадиган ҳаражатлар орқали аниқланиши сабабли, 
Миллий иқтисодиётда Чет эл иқтисодиётига нисбатан бўғдой қимматроқ, 
гилам эса арзонроқ туради. Бу дегани, Миллий иқтисодиёт гилам ишлаб 
чиқаришда мутлақ афзалликка, Чет эл иқтисодиёти эса бўғдой ишлаб 
чиқаришда мутлақ афзалликка эга бўлади.
Мутлақ афзалликлар моделининг шартлари: 

Иккита мамлакат иккита маҳсулот ишлаб чиқаради; 

Ишлаб чиқаришда битта омил ишлатилади – меҳнат; 

Меҳнат ресурслари бутунлай сарфланади (тўлиқ бандлик); 

Ишлаб чиқариш омиллари соҳалараро ҳаракатга эга ҳисобланади; 

Ишлаб чиқариш омиллари мамлакатлар ўртасида кўчиб ўта олмайди;

---

26 

Мамлакатлар иқтисодиётида эркин рақобат кузатилади; 

Микёс самараси мавжуд эмас; 

Мамлакатлардаги ишлаб чиқариш технологиялари ҳар ҳил; 

Транспорт ҳаражатлар йўқ;

Халқаро савдода тўсиқлар йўқ.