´збекистон республикаси солиµНИ

 Капитал, резервлар ва тақсимланмаган фойдани
ҳисобга олишнинг вазифалари 
 
Бозор иқтисодиёти шароитида янги ташкил этилаётган корхоналар ўз молиявий ва 
моддий 
ресурсларини 
мустақил 
шакллантиради. 
Бундай 
ресурслар, 
одатда, 
дорихонатаъсисчилари томонидан ўз хусусий мулкларини устав капиталига улуш сифатида 
қўшиш билан яратилади.
Устав капитали
- ҳуқуқлар ва имтиёзлар олиш учун дорихонамуассислари томонидан 
таъсис ҳужжатларига мувофиқ қўшилган (тўланган) ҳамда корхонанинг хўжалик фаолиятини 
амалга ошириш учун зарур бўлган моддий бойликлар, пул маблағлари ва ҳаражатлар 
мажмуидир.
Устав капиталини ташкил қилиш амалдаги қонунлар ва таъсис ҳужжатлари асосида 
амалга оширилади.
Устав капиталига ҳисса шаклида қўшиладиган моддий ва номоддий активлар таъсисчилар 
келишувига ёки юридик шахс ижроя органининг қарорига кўра баҳоланади ва ҳисобга 
олинади.
Барча мулк шаклларидаги корхоналарда капитал, резервлар ва тақсимланмаган фойда 
бўйича бухгалтерия ҳисобининг вазифалари қуйидагилардан иборат:
♦ Устав капиталини шаклланиши ва ундан фойдаланишни назорат қилиш;
♦ Дорихонамуассислари, капиталнинг шаклланиш босқичлари ва акциялар турлари 
бўйича ахборот тўплаш;
♦ Устав капиталининг ҳолати ва ҳаракати хусусида ҳисобот тузиш бўйича маълумотлар 
олишни таъминлаш;
♦ Қўшилган капитал ҳамда резерв капиталининг шаклланиши билан боғлиқ 
муомалаларни ўз вақтида ҳисобда акс эттириш;
♦ Дорихонасоф фойдасининг шаклланиши ва унинг тақсимланишини ўз вақтида ҳисобга 
олиш ҳамда назорат қилиш.
 Турли мулкчилик шаклидаги корхоналарда устав капиталини шакллантириш 
хусусиятлари 
Бугунги кунда республикамизда турли мулкчилик шаклидаги корхоналар ўз 
фаолиятларини амалга ошириб келмоқда. Буларга давлат мулки шаклидаги, акциядорлик 
жамияти шаклидаги, маъсулияти чекланган жамият шаклидаги, қўшма дорихонашаклидаги ва 
бошқа корхоналар киради.