Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Даволаш.
Ж ар р о ҳ л и к усулида ж ароҳатланган тўқи м а соғлом
тўқим адан аж рати ли б , тўла олиб таш ланади.
РАК ОЛДИ ЧЕГАРАЛИ ГИПЕРКЕРАТОЗИ
Л аб н и н г қи зи л ҳош и яси д аги р а к олди чегарали ги перкера- 
то зи н и 1965 йилда А.Л. М аш ки л лей сон м устақил р ак олди к а ­
саллиги си ф атида б аён қилган. Бу касал л и к лабдаги б арча рак 
ол д и касал л и к л ар и н и н г тахм и н ан 8% ни таш к и л қилади. К а ­
сал л и к асосан , 30 ёш д ан катга эр к а к л а р ораси да к ў п р о қ куза­
тилади. К асал ли к , одатда, пастки лабда, ф ақ ат қи зи л ҳош ия- 
д а, кўпинча, м арказдан ён том ондга ж ойлаш ади.
Клиник куриниши.
Ж ароҳат а н и қ ч егарал ан ган соҳада п о- 
шғгонал ш аклда ж ойлаш иб, катталиги 0,2x0,5 д ан 2x1,5 см гача. 
Ў чоқ ю заси ю пқа, қатти қ, ёп и ш ган тангачалар билан қоп л ан - 
ган, с а р ғ и ш -о қ рангда. К ў п ч и л и к б ем о р л ар д а, ў ч о қ қи см ан
ч ўккан бўлади. Б и роқ, ў ч о қ ю зига м устақил ёп и ш ган тан гач а­
л ар кўп тўп л ан и ш и натиж асида, ж ароҳат атроф идаги тўқи м а- 
л ардан қ и с м ан бўртиб туради. Ч егарал и ги п ер к ер ато з ўчоқи 
ясси ю зага эга бўлиб, к а м д а н -к а м ҳолларда, ял и ғл ан и ш на- 
тиж асидаги кўри н и ш каб и ўзгариш и мумкин.
Кечиши.
Ч егарал и ги п ер кер ато з тез кеч м ай д и , б и р о қ р ак 
олди сўгали каби ё м о н си ф атл и л и к хусусияти ф ао л бўлса, к а ­
с ал л и к б ош лан ган д ан 6 ой вақт ўтгач, тезда р акка айланади.
К л и н и к белги л ари д а кучли ш охл ан и ш ва э л ем е н т асо си - 
н и н г қатти кд аш и ш и кузатилади. Б и р о қ, бу б елгилар к асал л и к 
п айдо бўлганидан кей и н ан ча вақт ўтгач ю зага келади. Ё м он 
сиф атли ҳосилага таш хис қўйиш д а б и о п си я қи ли ш я гона усул 
саналади.
Ташхислаш.
К асал ли к ка таш хис к л и н и к кўри н и ш ва гисто­
л о ги к те к ш и р и ш натиж асига асосланиб қўйилади. Л ей к о п л а ­
к и я чегарали гиперкератоздан ю засида ги п еркератоти к та н га ­
чалар бўлм асли ги б и л ан аж ралиб туради. Қ и зи л ю ги р и к эса 
чегарали гиперкератоздан ялли ғлан и ш ва атр о ф и к ўзгариш лар- 
н и н г бўлиш и б и л ан , қи зи л ясси тем и р атки эса чегарали ги ­
п еркератозд ан ж ароҳат ўч о ғи н и н г ял л и ғл а н и ш л и б ўл и ш и ва 
и н ф и л тр ац и я б ўлиш и б илан ф арқпанади. Қ ач о н к и , лаб қизил 
ҳо ш и яси д а тан гач ал ар ҳосил бўлса, у ч у қ у р р о қ ж о й л а ш а д и , 
чегарали гиперкератозда унча чуқур эмас.

---

О БШ Қ ва ла б қизил ҳошиясш ш нг р а к олди касалликлари
249
Ч егарали ги п еркератоз ва р ак олди сугали л аб қ и зи л ҳош и - 
я с и д а а н и ^ а н г а н д а , ю зага кел ад и ган оғи р м уам м о ж ароҳат 
ё м о н си ф атл и ҳоси лага ай л ан га н м и , ё к и йўқ? д еган саволга 
ж авоб топ и ш д и р. Л ек и н ҳозирги кун гача, ём он си ф атли ҳоси- 
л а пайдо бўлганлигини кўрсатувчи к л и н и к б елгилар а н и к д ан - 
м аган. Т аш хис қуйиш га ёрдам берадиган к л и н и к б елгилар - бу 
ш охл ан и ш н и н г куч ай и ш и , э р о зи ял и ёки ярал и ҳосила пайдо 
бўлиб, эл е м е н т а с о с и н и н г қ атти к у тш и ш и д и р , холос. Б и р о қ, 
бу б е л ги л а р к а с а л л и к н и н г б о ш л а н и ш и ва ё м о н с и ф а т л и га
у тган д ан к е й и н а н и қ л а н а д и , ш у н и н г учун э р т а р о қ таш х и с 
куй и ш н и н г я гона усул и бу — б и о п си я қилиш дир.