Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Ташхиси.
К асал л и к н и таш х и сл аш д а, к л и н и к кў р и н и ш л ар
асо сан ги сто л о ги к т е к ш и р и ш н ати ж ал ари га тая н ил ад и. М а н ­
ган отти х ей л и ти қ и зи л ю ги р и к н и э р о з и в ш а к л и д а н , қ и зи л
я с с и т е м и р а т к и д а н , л е й к о п л а к и я д а н , кўп ш акл л и п у ф ак ч а- 
л и экссудатли эр и тем ад ан , герп ети к э р о зи я д ан ф ар к д ан ад и . 
Қ и зи л ю ги р и к н и н г э р о зи в -я р а л и ш акл и д а тар ан гл аш ган э р и ­
т е м а , г и п е р к е р а т о з , ч а н д и қ л и а т р о ф и я к у за ти л а д и . Қ и зи л
ясси тем и р атк и л и э р о зи в -я р а л и ш аклида м ай д а-м ай д а о қ и ш - 
с а р ғи ш р а н гл и п а п у л а л а р ҳ о си л б ў л и б , у н о з и к , ч и р о й л и
к ў р и н и ш д а б ў л а д и , б у н д а й ҳ о л а т М а н г а н о т т и х е й л и т и д а
кўр и н м ай д и .
П уф акчалард а Н и к о л ь ск и й н и н г си м п то м и м усбатлиги т а в ­
с и ф л и б ў л и б , су р тм а д а а к а н т о л и т и к ҳ у ж ай р а а н и қ л а н а д и , 
ж ароҳат ф ақ ат л аб қ и зи л ҳ о ш и яси д а эм ас, б алк и оги з ш и л - 
л и қ қ о б и қ қаватида ҳам учрайди. М анганотти хейлитидан ф ар- 
к д и р о қ экссудатл и эр и тем ад а ж ар аён ўткир б о ш л ан ад и , оч- 
қ и з и л э р и т е м а л а б қ и з и л ҳ о ш и я с и д а қ и с м а н ш и ш г а н ва 
оғр и к д и бўлади.
Герпетик эрозия учун эритемалар ва эрозиялар ярим айлана 
ш аклида, атроф и ш иш ган, ш унингдек, тош маларни қисқа муд­
датли сакданиш и билан М анганотти хейлитидан фарқпанади.
Даволаш .
М ан ган отти хейлити ни д аво л аш учун э п и те л и - 
за ц и я н и н г стим улловчи воситалар қўлланилади ва қитикдовчи 
о м и л л ар н и к уч си злан ти рувч и о қ и б а тл а р и б а р та р аф қил и п а ­
д и , м е ъ д а -и ч а к т р а к т и п а то л о ги я с и , м ете о р о л о ги к ва гл ан - 
дуляр хейлитлар д авол ан ад и . Бунда о ги з б ўш л и ғи н и с а н ац и я 
қ и л и ш ва протезл ар қўйиш муҳим б осқи ч сан ал ад и . А гар ц и ­
то л о ги к тек ш и р и ш натиж асида М анганотти хей л и ти н и н г ёмон 
с и ф а т л а р и а н и к д а н м а с а , бун д ай ҳ о л л ар д а , жарро?у
1
и к у с у ­
л и н и қўллам асдан олдин тан аф ф у сси з (2-3 ой д авом и д а) ум у­
м ий ва м аҳаллий ко н сер вати в д аво курси ўтказилад и. А вита- 
м и и н и кун и га 3 м артадан 10 то м ч и д ан , к о м п л ам и н ёки н и -

---

О БШ Қ ва лаб қизил ҳошиясининг рак олди касалликлари
251
к о т и н к и с л о та м и , п е р о б о л а ва б о ш қ а в о с и т ал а р н и қўллаш
яхш и сам ара беради.
М аҳ ал л и й А в и т а м и н и н и , к о р т и к о с т е р о и д м а л ҳ а м л а р и , 
д и б и о м и ц и н м а л ҳ а м и н и , м ети л у р ац и л т а р к и б л и м алҳам ва 
с ал к о сер и л л ар н и қўллаш тавси я қилинади. А гар ж ароҳат ём он 
с и ф а т л и ҳ оси л ага а й л а н с а , бу ҳолда ж а р р о \л и к усулида со- 
ғлом тўқим агача бўлган соҳа кесиб таш ланади.
ЛЕЙКОПЛАКИЯ
Л ей к о п л а к и я оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати ёки лаб 
қи зи л ҳ о ш и яс и н и н г сурункали эк зо ген қитиғую вчиларига ж а- 
воб тар и қаси д а ри вож ланиб бораётган ял л и ғлан и ш и б и л ан к е- 
ч адиган ш охланувчи ҳолат бўлиб, ф акультатив рак олди ўзга- 
ри ш и га киради. О ғиз ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва лабдаги бош қа 
р ак олди касалликларига қараганда, л ей к о п л ак и я қў п р о қ ку- 
затилади. Л ей к о п л ак и я 40 ёш дан катта эркакл арда кў п р о қ уч- 
райди.