Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

т аш хислаш да
а с о с и й а ҳ а м и я т л и
кўрсаткич: си й д и кд аги қанд м иқдори ва п е р и ф е р и к қондаги 
қанд м и қ д о р и н и н г о ш и ш и ҳ и соб лан ад и . Қ а н д л и диабетдаги 
асорат кўриниш ида оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида кандидозлар 
ри вож лан и ш и м ум кин. Д еко м п ен си р л ан ган диабетлардаги б е ­
м орларн и н г оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида узо қ кечадиган д е- 
кубитал ярал ар юзага келиш и тавсиф лидир.
Қ андли ди абетн и даволаш да оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ
қаватидаги катарал ял л и ғлан и ш ва қуриш ни кам ай ти ри ш га қа- 
ратилган д ори воситалари қўлланилади. К,андли диабетли б е ­
морлар оғзида дои м и й сан ац и я ўтказиб туриш ва ай н и вақтда 
бундай бем орлар стом атолог врач н и н г д и сп ан сер ҳисобида ту ­
риш и шарт.
Бўҳоқ ва бўқоқ олди безларнинг фаолиятидаги бузилишлар
асаб 
ва ю рак-том ир тизим ида сезиларли зўриқиш , тери ва тери ор-

---

Организмнинг ички аъзоси, эндокрин тизими ва модда алмашинуви
... 
143
тиқларида тр о ф и к ўзгариш ларга олиб келади ва оқибатда оғиз 
ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва пародонт тўқим аларидаги патологик 
ўзгариш ларга сабаб бўлади.
Г ипотиреозли б ем орлар оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида ш иш , 
қуриш ва а н ем и ял и ҳолат кузатилади. М икседем ада эса т и л ­
н и н г катталаш иб, оғизга си ғм асл и ги , лаб ва м и л к н и н г катта­
л аш и ш и кўринади.
Г и п о п ар ати р ео зл и б е м о р л а р н и н г о ғи з ш и л л и қ қ о б и қ қа- 
вати ва м и лки қ и зар ад и , ш и ш ад и . Б ундай б ем орл ард а, оги з 
ш и л л и қ қ о б и қ қавати даги ўзгар и ш л ар б и л ан б и р гал и к д а, п а ­
родонт тў қ и м а с и н и н г ж ар о ҳ атл ан и ш и , катарал ва ги п ертро- 
ф и к ги н ги в и т, п ар о д о н ти т ва п ар о д о н то з кузатилади. К асал - 
л и к н и п р о ф и л а к т и к а м ақ сад и д а, ум ум ий касал л и к н и д а в о ­
л а ш б и л ан б и р га , о ги з с а н а ц и я с и г а д о и м и й к а тт а эъ ти б о р
б ер и ш зарурдир.