Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Иценко-Кушинга касаллиги.
К асалл и кда модда ал м аш и н у ­
ви а со си й ту р л ар и , и ч ки аъзол ар ва асаб т и зи м и ф ао л и яти
бузилади.
К асал л и к н и н г р и вож лан и ш и д а, б уй рак усти пўстлоғидаги 
синтезланган горм онларнинг кўплиги, бунинг натиж асида ги ­
поф из аденом аси асорати кўриниш ида ф аолият бузилиш и ҳамда 
даволаш мақсадида организмга киритиладиган кортикостерио- 
идларнинг таъсири муҳим аҳамиятга эга. Бундай бем орларнинг 
огиз ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги ш иш лари, унда қолган ти ш л ар ­
нинг изларидан маълум бўлиб туради. У кўриниш да узоқ кечи­
ш и ва гем оррагик сую кдик тутувчи пуф акларга эга эрози я ва 
яралар ҳосил бўлиш и, айрим ҳолатда, кандидоз ривож ланиш и 
билан қиёсий тавсиф ларга хос.
Д аволаш да эн д о к р и н о л о г б илан биргаликда м аслаҳатли иш
тутилади. С том атолог о ги зн и с ан ац и ял аш ва си м п то м ати к д а ­
волаш ўтказади.
Адиссон касаллиги (бронзали касаллик).
К а с а л л и к б уй рак 
усти пўстлоғида иш лаб ч и қари лад и ган го р м о н н и н г кам ай и ш и
ёк и бутунлай йўқлиги натиж асида келиб чиқади. К асалликка 
хос б елгилар: т е р и н и н г п и гм е н т а ц и я с и , р а н гн и н г қи зар ган ; 
б р о н заси м о н туе олиш идир.
Т еридаги пи гм ен тац и я билан бирга, бем орл арн и н г 80% а т ­
роф и даги оги з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида пи гм ен тац и я кузати­
лади. Д астлаб кички на, ж игар рангдаги дог ва ч и зи қлар п а й ­
до бўлиб, кей и н ч ал и к катталаш иб боради ва т и л н и н г ён ю за­
си, м илк, лунж , лабда пайдо бўлади. С убъектив сезгилар ку­
зати л м ай д и .
Т аш хис умумий си м п том л ар асосида қўйилади: гипотон ия, 
м еъ д а-и чак тракти б узилиш и (иш таҳа й ўқол и ш и , кўнгил ай - 
н и ш и , қуси ш , ич к е ти ш ), б у й р а к усти пўстлоғи ф а о л и я т и -

---

144
Оғиз бўш лит ши.глиқ қавати ва ла б касал.тклари
н и н г бузилиш и. А диссон касалл и гида ги оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қа- 
вати пи гм ен тац и яси туғм а п и гм ен тац и ядан ф ар к д ан ад и , оғир 
м еталл т у зл а р и н и н г к а р а ш л ар и (с и м о б , қ ў р го ш и н , висм ут) 
кузатилади. Д аволаш корти костерои д л ар ёрдам ида утказилади.