Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Даволаш.
Д аволаш дан олдин ҳосил бўлган пуф ак ичидаги 
сую кд и к тар ки б и ўрганилади, унда сувчечак вируси топилса, 
биринчи кундан бош лаб, в и рус га қарш и д ори-аш ёлар: интер- 
ф ер о н л и , о к с о л и н л и , т е б р а ф е н л и ёки ф л о р е н а л е н л и м азлар 
билан иш лов берилади. О вқат ейдиган вақтдаги оғри қн и н г ол ­
д ини олиш мақсадида анестизин эм улсияларидан солкосерил, 
дентил адгезив пастадан ф ойдаланилади. Ҳ ар куни овқатланиш - 
дан кейин антисептик иш лов берилади ва кератопластик дори 
(н аъ м а так м о й и , о б л еп и ха м о й и , к аротол и н м ойи) с у р к ал а­
ди, л аб н и н г қизил ҳош иясидаги эл ем ен тл арн и қуритиш м ақ- 
садида қуйидаги дори-аш ёлари: б риллиант ёки м етилен кўки- 
н и н г 1-2 % л и сувдаги эри тм аси суркалади.
Кўкйўта.!
- болалар орасида кўп учрайдиган ўткир юқумли 
касаллик. О гиз бўш лиғи учун тавсиф ли белгиси - ш иллиқ қоб и қ 
қаватнинг о ч -қи зи л рангда қизариш и ва ш иш иш идир. Бу ўзга- 
р и ш л ар б е м о р н и н г т е з-т е з, у зо қ вақт йўталиш и натиж асида 
тўқим аларга кислород етиш м овчилигидан келиб чиқади. К асал­
л и к н и н г б иринчи даврида ю қори наф ас йўлларининг сурунка­
ли катарал яллигланиш и кузатилади. И ккинчи даврида эса, юзага 
келаётган сурункали йўтал натиж асида кўпинча пастки кесув- 
чи тиш лар тилни ш икастлайди ва ярачалар пайдо қилади.
Инфекцияли мононуклеоз.
Тахм иний ф иқрларга кўра, қўпроқ 
вирус табиатли касалли к бўлиб, тана ҳарорати ош и ш и ва б е ­
мор ўзини ём он ҳис қи л и ш и , том оғида о ғр и қ бўлиш и, то м о қ
ш и л л и қ қ о б и қ қавати, бурун ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва л и м ф а 
тугунида ш иш пайдо бўлиб, наф ас олиш қ и й и н л аш и ш и куза­
тилади. К ўк рак ўм ров сўрғич м ускуллари бўйлаб халқа ш акли- 
да бўйин л и м ф а тугунлари катталаш ади ва п оли аден и т б ера­
ди. Л и м ф а т и к тугунлар қ а тт и қ э л ас ти к ҳолатда бўлиб, б и р - 
бирига б и ри км аган ва кам оғрикди. К асаллик авж олганда, а н ­
гина билан биргаликда ёки алоҳида катарал стом атит ва баъ- 
зи ҳолларда ярали ги н ги ви т кўриниш ида ривож ланади. С урун­
кали пародонтитда касал л и кн и н г кўзғатувчанлиги пасаяди. К а­
с а л л и к н и н г кечиш и у зо қ давом этади, 7-8 кун давом ида тан а- 
да ю қори ҳарорат сакдан ад и , ж игар ва та л о қ катталаш ади. П е-

---

38
Оғиз бўшли т ш илляқ қавати ва ла б касалликлари
р и ф ер и к қонда м оноцитоз, лим ф оцитоз, айрим ҳолатларда л ей ­
коцитоз аниқтанади. К енг базофил цитоплазма билан бир ядро- 
л и ҳужайра, кенг плазмали лим ф оцит, лим ф ом оноцит ёки мо- 
нонуклеарлар ҳосил бўлиб, қоннинг ивувчанлиги ошади. Гинги- 
востоматит касаллик кечиш идаги асосий кўриниш бўлиб юзага 
чиқади.
Даволаш.
Д аволаш гингивостом атитни келтириб чиқарувчи 
омиллар таъсири ни тухтатишдан иборат: милқдаги ўлган тўқима- 
ларни олиб таш лаш , тиш тош ларини олиш , тиш -м илк чўнтакла- 
рини ювиш, микробларга ва вирусларга қарши дори-аш ёларини 
(каланхоэ, эктерицид шарбати ва бош қ.) қўллаш кабилардир.