Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Адабиѐтлар: 1.6, 1.8, 1.10, 2.10, 2.16 
 
Маъруза № 7. 
Мавзу: Маънавий баркамол, комил инсон тушунчалари. Уларнинг 
шаркона таърифи. Ислом Каримов асарларида баркамол инсонни 
тарбиялаш ғоялари. Ватанпарварлик, инсонпарварлик ва уз миллатга 
садокат шахс маънавияти мезонлари (2соат) 
Инсон, шахс ва фукаро тушунчалари. Уларнинг маънавий жихдтлари. 
Маънавий тахдид ва маънавий баркамол инсонни тарбиялаш зарурияти. 
Маънавий баркамол инсон тушунчаси, унинг моҳияти. Комил инсон ва 
унинг шарқона фазилатлари. Маънавиятга таҳдид — ўзлигимиз ва 
келажагимизга таҳдид эканлиги. Президент Ислом Каримов асарларида 
баркамол инсон фазилатлари талқини. Комил инсонинг умумий 
фазилатлари: ишбилармонлик, зукколик, идроклиликсобитлик, эҳтирослилик 
ҳислатлари. 
Шахс маънавияти мезонлари ва фазилатлари ҳақида тушунча. Ватан – 
саждагоҳ каби мукдддас. Ватанпарварлик - етук маънавийлик мезони. 
Инсонпарварлик - шахс ва жамият маънавий киѐфаси мезони. 
Инсонпарварлик инсонни улуғлашдир ва унинг маънавий баркамол шахсни 
тарбиялашдаги ўрни. Ўз Ватани ва миллатига садоқатли бўлиш - юксак 
маънавийлик мезони. Миллатпарварлик ва мустақиллик тафаккури 
маънавиятни мустаҳкамловчи омил эканлиги. Аҳлоқ – маънавиятнинг ўзаги. 
Аҳлоқий меъѐр ва тамойилларнинг шахс маънавиятини шаклланишида 
асосий омил эканлиги. 
Адабиётлар: 1.1, 1.6, 1.8, 1.9, 2.15, 
 
Маъруза № 8. 
Мавзу: Миллий узликни англаш,уни мустахкамлаш ва 
миллатлараро тотувликни таъминлаш Шахс маънавияти белгилари. 
Хукукий саводхонлик, қонунга итоаткорлик, давлат тизимига хурмат ва 
фукаролик бурчига садокат Шахс маънавий баркамоллиги мезонлари. Шахс 
маънавиятиниривожлантириш омиллари ва воситалари 
Миллий узликни англаш ва унинг мохияти. Миллатлараро тотувлик. 
Х,укукий саводхонлик — маънавий етуклик мезони. Демократиянинг 

---

34 
маънавий-маърифий жихатлари. Миллий узликни англаш омили-миллий 
маънавиятни асрашнинг мухим шарти. 
Миллатлараро тотувликни таъминлаш маънавийлик мезонидир. 
Ўзбекистонда миллий сиѐсатнинг асосий тамойиллари. Шарк ва гарб 
демократиясининг муштарак томонлари ва фарклари. Мустакил 
Ўзбекистонда демократик жараѐнларнинг карор топиши. 
Иймон тушунчасининг мазмун-мохияти. Иймон турлари. Иймон ҳақида 
Хусайн Воиз Кошифий, Мухаммад Газзолий, Суфи Оллоѐр, Алишер Навоий 
каби мутафаккирларнинг карашлари ва уларнинг бугун ѐшларни юксак 
маънавиятли килиб тарбиялашдаги аҳамияти. Инсон иймонлилиги 
мезонлари. Хаѐ. Орият. Номус. Виждон уйгоклиги. Мехр-шафкат. Халоллик,
поклик, камтарлик ва уларии Шахснинг маънавий фазилати экаулйги. Шахс 
маънавий фазилатлари ни шакллантириш вазифалари. 
Президент Ислом Каримовнинг ―Юксак маънавият - енгилмас куч‖ 
асарида шахс маънавиятини шакллантириш омиллари ва воситалари 
туғрисада. Шахс маънавиятинишакллантиришда ота-она ва оила 
масъулияти. Мактабгача таълим муассасалари, таълим тизими, махалла, 
адабиѐт ва санъат, оммавий ахборот воситалари, хуқуқни мухофаза қилувчи 
ташкилотлар шахс маънавиятини шакллантирувчи ва ривожлантирувчи 
воситалар эканлиги. Шахс маънавиятини ривожлантириш бўйича давлат, 
нодавлат ва жамоат ташкилотларининг вазифалари. 
Адабиѐт ва саньат -шахс маънавиятини шакллантириш ва 
ривожлантиришнинг муҳим воситаси. Инсон рухий камолотида 
мусиқа санъати. Электрон воситалари, радио ва телевиденинииг ѐшлар 
маънавий камолотида тутган ўрни ва масъулияти. Миллий 
маънавиятимиз такомилида таъсвирий санъат, монументал санъат, 
халқ амалий санъати вакилларининг бурчи ва масъулияти. Ҳозирги 
даврда ―оммавий маданият‖ ниқоби остида кириб келаѐтгаи маънавий 
таҳдидлариииг 
зарарли 
оқибатлари. 
Шахс 
маънавиятини 
шакллантиришда 
маҳалла, 
таълим 
тизими 
ва 
жамоат 
ташкилотларининг ўрни. Шахс маънавий рииожида ижтимоий-
гуманитар фанларнинг ўрни вааҳамияти. 
Маънавий жасорат тушунчаси. Президент Ислом Каримовнинг 
маънавий жасорат концепцияси. Маънавий жасоратнинг башарият ва 
ҳамма даврларга хос хусусият эканлиги. Европа уйғониш даври 
намоѐндалари Николай Коперник, Жордано Бруно, Галилео Галилей 
каби алломаларнинг жасорати. Махатма Ганди - буюк қалб эгаси. 
Ўзбек ҳалқининг буюк аждодлари фаолияти на меросида маънавий 
жасоратнинг 
ифодаланиши. 
Нажмиддин 
Кубро, 
Жалолиддин 
Мангуберди, Амир Темур ва бошқа сиймолар жасорати. Хаѐтнинг 
маьносини тинимсиз кураш, жасорат деб ҳис этиш. 
Ҳақиқий қаҳрамонликиинг янгича талкини ва унинг моҳияти. 
Маънавий жасоратнинг замондошларимиз ижод тимсоли, ҳаѐт ибратида 
гавдаланиши. Академик Яхѐ Ғуломов, атоқли шоира Зулфияхоним, 
олим ва жамоат арбоби Озод Шарафиддинов ва бошқалар маънавий 

---

35 
жасорати. Ҳалқимизга хос маънавий жасорат ҳиссининг кучайиб, 
юксалиб бориши. Бу борада ѐшларнинг маънавий масъулияти.