Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази

Умуман руҳсат этилмайдиган ҳолатлар:
-ўткир мияга қон етишмаслиги; -ўткир респиратор касалликлар
-гемолитик касаллик
-оғир чала туғилган болаларга
Она томонидан бўладиган оғир касалликларда:
- ўткир ва сурункали жигар касалликлари, жигар етишмовчилиги билан
- ўткир ва сурункали буйрак касалликлари, буйрак етишмовчилиги билан
- туғма ва ортирилган юрак нуқсонлари, эндо- ва миокардитлар
- оғир қон ва қон яратувчи аъзолар касалликлари
- Базедов касаллигининг туғма шакли
- қандли диабетнинг оғир шакли
- ўсмалар
- силни фаол тури
- ўткир руҳий касалликлар


Оналарни бошқа касалликлари вақтинчалик эмизиш мумкин эмас ҳолатларга киради.
1. Ангина, грипп, зотилжам - фақат она ниқоб тақиб эмизади
2. Қизамиқ, қизилча, сувчечак - эмизиш давом эттирилади, бола иммуноглобўлин
билан эмланади
3. Дизентерия, қорин тифи, паратиф - касаллик енгил ҳолатларида эмизиш мумкин,
лекин оғир ҳолатларида вақтинчалик мумкин эмас.
4. Сифилис - бу касалликни юқиши бола она қорнида 6-7 ойларидан кеин бўлган
бўлса ва бола туғилганидан кейин бу касаллик аломатлари бўлмаса, умуман эмизиш мумкин эмас.
5. Туғруқдан кейинги сепсис - кўкракдан эмизишни вақтинчалик тўхтатиш, енгил
шаклларида лактацияни давом эттириш, сутни қабул қила олмаслик: болани онадан
ажратиш
Қоқшол, куйдирги - кўкрак билан эмизишни тўхтатиш лозим.


Кўкрак сути билан овқатлантирилган болани текшириш схемаси.
1. Шикоятлар (она сўзидан) - болани безовталаниши, қусиши, эмизиш пайтида унинг
терисига тошмаларни тошиши.
2. Она ҳаѐтини анамнези: ижтимоий аҳволи, маданияти, моддий-маиший ҳолати. Қандай касалликлар билан оғриган, зарарли одатлари, иш жойи.
Болага ҳомиладор бўлганда овқатланиш режими, ҳар ҳил дорилар истеъмол қилганми
(истеъмол қилган дорилар номи)
3. Бола ҳаѐти анамнези (она сўзидан):
 Туғруқни кечиши, давомийлиги, туғилгандаги тана вазни ва бўйидаги камчиликлар, кўкракка қачон қўйилган, ва қандай олган.
 Ҳаѐтининг биринчи йилидаги овқатланиш режими ва характери.
 Чақалоқлик даврида қандай касалликлар билан оғриган (сепсис, резусни тўғри келмаслиги ва б.), нечанчи куни ва қай ҳолатда бола туғруқхонадан чиққан.
 Физик ва асаб динамикаси - ҳаѐтини биринчи йилларида болани руҳий ривожланиши қандай бўлган.
 Кўкрак билан эмизишнинг давомийлиги, фаол сўриши.
 Қайси пайтдан бошлаб шарбат, витамин Д ни олиши бошлаган.
4. Объектив кўрсатмалари:
Бўйи ва тана вазни ѐшига монандлиги, меъда ичак тракти нуқсонлари (―қуѐн лаби‖, ―бўри оғзи‖, микро ва макроглоссия, Робин-Пьер синдроми, пилоростеноз). Асаб-руҳий
13
ривожланишини баҳолаш (қийқириқ, сўриш фаоллиги, ухлаш пайти ва давомийлиги.)