Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази

Sistema bloki.
Sistema bloki bu kompyuterning eng asosiy qismi. Uning ichida ona platasi, mikroprotsessor, kattik disk yoki vinchester, tezkor va kesh xotira mikrosxemalari,elektron sxemalar yoki kontrollerlar yoki adabterlar, elektr ta’minlovchi blok va disk yurituvchilari joylashadi. Bu sistema blokiga Hamma tashqi qurilmalar boglanadi va u ularning ishini ta’minlaydi.
Sistema blokning asosiy qisimlari:

Mikroprotsessor yoki protsessor- Kompyuterning miyyasi. Kompyuter ishini boshqarish, barcha xisob-kitoblar va buyruqlarni bajarilishini ta’minlaydi. U kichkina, turtburchak elektron sxema sekundiga bir necha yo’z million amallarni bajaradi. Uning tezligi Megagerslarda xisoblanadi va protsessor nomidan keyin yoziladi, masalan Pentium 700.

Kattik disk yoki vinchester - Doimiy xotira. Ma’lumotlarni doimo saklash uchun foydalanadi. U vinchester deb nomlanadi. Vinchester nomi birinchi kattik disk nomidan kelib chiqqan (1973 yilda IBM firma tomonidan yaratilgan kattik disk nomi "30/30" bo’lgan va bu mashxur Winchester miltikning kalibrga uxshar edi). Ular xajm va ishlash tezligi bilan farklanadi.

Tezkor xotira mikrosxemalari - Kompyuterning vaqtinchalik xotirasi. U dasturlar ishlash jarayonida zarur bo’lgan ma’lumotlarni saklash uchun foydalanadi. Kompyuter uchirilgandan keyin shu xotiradagi ma’lumotlar yukotiladi.

Kesh xotira mikrosxemalari - Kompyuter tomonidan dasturlar ishlash jarayonida ko’p ishlatilgan ma’lumotlarni saklash uchun foydalanadi. Bu xotira tezkor va doimiy xotira o’rtasida joylashadi.

Kontroller yoki adabterlar - Ular xar xil tashqi qurilmalar ishini ta’minlaydilar. Ishlash xolatlari bilan farklanadi (видeo plata, tovush plata, tarmok platasi va ...).

Ona platasi Mother board - Asosiy elektrosxema bo’lib o’nga protsessor, tezkor va kesh xotira mikrosxemalari, kontroller va adabter elektrosxemalari urnatiladi, kattik disk va disk yurituvchilari ulanadi

Disk yurituvchilari - Bu egiluvchan va kompakt disklardagi ma’lumotlarni ukish va ularga saklash ishlarni bajaradigan qismi.

Elektr ta’minlovchi blok - Xar bir kisimning o’ziga mos elektr-kuvvat extiyojini ta’minlovchi blok.