Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълим ривожлагтириш маркази тошкент тиббиёт академияси

Асосий назарий саволлар:
1. Стрессга ҳужайра адаптацияси:
■ Гипертрофия: ҳужайра ва органлар ҳажми катталашган, одатда, иш зўриқиши оқибатида вужудга келади; механик зўриқиш ёки бошқа таъсирларга жавобан вужудга келадиган ўсиш; одатда, ҳужайраси бўлиниш хусусиятига эга бўлмаган тўқималарда кузатилади.
■ гиперплазия: гормонлар ва бошқа ўсиш фактордарига жавобан ҳужайра сонининг кўпайиши; одатда, ҳужайраси бўлиниш хусусиятига эга бўлган ва кўп сонли ўзак ҳужайралари бўлган тўқималарда кузатилади.
■ атрофия: ҳужайра ва органлар ҳажми озуқ моддалар билан таъминланиш камайгани ва функциянинг бажарилмаётгани натижасида кичрайган; ҳужайра қурувчи тизимларининг синтези камайгани ва ҳужайра органеллаларининг парчаланиши кучайгани билан боғиқ;
■ метаплазия: дифференцияланган ҳужайраларфенотипининг одатда, сурункали таъсирларга нисбатан ўзгариши бўлиб, ҳужайраларни зўриқишга чидамлилигини оширади; одатда, тўқиманинг ўзак ҳужайраларининг ўзгарган дифференцировка йўллари томонидан ишга туширилади; функциянинг пасайишига ёки ёмон сифатли трансформацияларгамойилликни оширади.


2 дарс. Ҳужайранинг қайтарилувчан ва қайтарилмас шикастланиши. Ҳужайра шикастланишининг морфологияси ва некроз: сабаблари, ривожланиш механизмлари, морфологияси.Апоптоз. Ҳужайра қариши.
Мавзунинг руҳлантирувчи мақсади: мавзуни билиш умумий курсдаги бошқа мавзуларни (яллиғланиш, компенсатор ва адаптив жараёнлар, ўсмалар) ўзлаштиришда ёрдам беради, шунингдек, касалликлар патологик анатомиясини, айниқса, юрак-қон томир касалликлари, лейкозлар ва анемиялар, жигар ва буйраклар касалликлари, жигар, буйрак, ички секреция безлари ва таянч-ҳаракат тизими инфекцион патологияларини ўзлаштиришда зарур. Клиник фанларни ўзлаштириш ва шифокор амалиётида клиник-анатомик анализ учун мавзуни ўрганиш муҳим.
Ўзлаштиришнинг асосий мақсади:
изучить причины, механизмы развития и значе-
ние для организма некроза и апоптоза, уметь различать по макроскопической и микроскопической картине клинико-морфологическиеформы некроза.