Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг

1-расм. ЭДли беморларнинг мининал диагностикаси ҳажми (бирламчи диагностика). 
1.3.1.1. Жинсий анамнез 
Жинсий анамнез аввалги ва ҳозирги жинсий алоқалар, ҳозирги эмоционал ҳолат, 
ЭДнинг бошланиши ва давомийлиги, аввалги консультациялар ва даволаниш ҳақида 
маълумотларни ўз ичига олиши мумкин. Жинсий шерик(лар)нинг жинсий саломатлиги 
муҳим аҳамиятга эга.
Жинсий эҳтирос ва спонтан эрталабки эрекция вақтидаги эрекциянинг ригидлиги 
ва давомийлиги, шунингдек жинсий эҳтирос, эякуляция ва оргазм билан боғлиқ 
қийинчиликларни батафсил тавсифлаш керак [85, 86]. Тасдиқланган присометрик 
сўровномалар, масалан Эректил функциянинг халқаро индекси (International Index for 
Erectile Function – IIEF) [87], сексуал функциянинг турли белгиларини (жинсий 
Муржаат қилган беморда ЭД мавжудлиги
Тиббий ва психосексуал анамнез (тасдиқланган сўровномалардан фойдаланиш, 
масалан ЭФХИ) 
ЭДдан бошқа 
жинсий 
бузилишларни 
аниқлаш 
ЭДнинг умумий 
сабабларини 
аниқлаш 
Психосоциал 
ҳолатни 
баҳолаш 
ЭДнинг қайта-
рилувчи хавф 
омилларини 
аниқлаш 
Мақсадли физикал текширув 
Жинсий олат 
деформацияси 
Простата бези 
касалликлари 
Юрак-қон 
томир ва нерв 
тизимлари 
ҳолати
Гипогонадизм 
белгилари 
Лаборатор диагностика 
Глюкоза ва липидлар миқдори (бир 
йил давомида текширилмаган бўлса) 
Умумий тестостерон (эрталаб) 
Кўрсатма бўлса, биофаол ёки эркин 
тестостерон

---

220 
мойиллик, эректил функция, оргазм, эякуляция, жинсий алоқа ва жинсий алоқадан 
умумий қониқиш) баҳолаш, шунингдек қўлланиладиган даволаш усулларининг 
самарадорлигини аниқлашга ёрдам беради.
Психометрик анализ қўшимча равишда клиник амалиётда ва тадқиқотларда жинсий 
олатнинг ригидлигини баҳолаш учун эрекциянинг қаттиқлик шкаласини қўллаш 
зарурлигини кўрсатади [89]. Депрессия мавжуд бўлган ҳолатда иккита саволдан ташкил 
топган шкалани қўллаш тавсия этилади: «Оҳирги ой мобайнида неча маротаба Сизни 
кайфиятнинг тушиши, депрессия ёки умидсизлик безовта қилган? Оҳирги ой мобайнида 
неча маротаба Сиз бажараётган ишингизга бўлган қизиқишни ёки қониқишни 
йўқотгансиз?» [90]. Беморларда гипогонадизм симптомлари (тестостерон дефицити), 
жумладан иш фаолиятининг, либидонинг пасайиши, ҳолсизлик ва когнитив бузилишлар, 
ҳамда ПСЙСга скрининг ўтказиш лозим. Шунинг учун ПСЙС/ПБХГ ёшга боғлиқ 
гипогонадизмли эркакларни даволаш учун қарши кўрсатма бўлмасада, ПСЙС оғирлик 
даражасига скрининг ўтказиш клиник аҳамиятга эга [91].