Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг

Сепсис ва септик шокнинг таърифи, мезонлари жадвалда келтирилган: 
 
Таърифи
Сепсис – макроорганизмнинг инфекцияга бўлган жавоби 
регуляциясининг бузилиши натижасида келиб чиқадиган, ҳаёт 
учун хавфли бўлган ўткир орган дисфункцияси.
 
Патофизиологик 
характеристикаси
Макроорганизмнинг 
инфекцияга 
бўлган 
жавоби 
регуляциясининг бузилиши унинг тўқималари ва органларига 
зарар етказиши билан намоён бўлади. 
Сепсис мезонлари
Гумон қилинган ёки тасдиқланган инфекциянинг бошланган 
ўткир органлар дисфункцияси билан биргаликда ривожланиши 

---

133 
ҳақида SOFA шкаласи индекси бўйича хулоса қилинади 
(бошланғич қийматидан 2 баллга ошиши) 
Септик шок
Септик шок – бу сепсис кечишининг клиник варианти бўлиб, у 
циркулятор етишмовчилик, артериал гипотензия билан, 
етарлича инфузияга қарамасдан, лактат даражасининг 2 ммоль/л 
дан ошиши билан намоён бўлади ва АҚБ
ўрт
ни 65 мм сим.уст. 
дан юқори даражада ушлаб туриш учун вазопрессорларни 
киритишни талаб қилади. 
QuickSOFA шкаласи 
(экспресс SOFA) 
Нафас акти частотаси
≥ 22, ментал статуснинг ўзгариши; 
Систолик АҚБ ≤ 100 мм сим.уст.. 
The Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3) JAMA. 2016; 315(8):801-810. 
Органли дисфункцияни инфекция оқибатида SOFA шкаласи бўйича балларнинг 
умумий сони ≥ 2 бандга ўткир ўзгариш деб ҳисоблаш керак. Шкала бўйича 0 қиймат 
органли дисфункциянинг йўқлигини кўрсатади, 2 ёки ундан ортиқ қиймат инфекция ўчоғи 
мавжуд бўлса, сепсисга тўғри келади. Ушбу шкала бугунги кунда таркибий параметрлар 
энг кам бўлганда юқори маълумот қийматининг энг тўлиқ клиник тасдиғига эга. Бундан 
ташқари, агар бошланғич баллар сони номаълум бўлса, ҳозирги ҳолатни баҳолаш учун 
уни «0»га тенг деб қабул қилиш керак. 
Фавқулодда вазиятни баҳолаш учун, бевосита ётоқ олдида, инфекцияни юқтирган 
беморларни дарҳол Quick SOFA шкаласи бўйича баҳолаш мумкин, бу онгдаги 
ўзгаришларни, систолик босимнинг 100 мм сим.уст.дан юқори бўлмаган ва ундан паст 
даражага пасайишини, нафас акти частотасини бир дақиқада 22та ва ундан юқоригача 
кўтарилишини баҳолайди. Ҳар бир мезон учун бир балл ишлатилади. 
Бунда учта мезондан фойдаланилади: нафас акти частотасини бир дақиқада 22 
тадан ошиши, систолик АҚБнинг 100 мм сим.уст.дан пасайиши ва ақлий ҳолатнинг 
бузилиши (Глазго кома шкаласи бўйича 15 баллдан кам). Белгиларнинг ҳар бирига бир 
баллдан берилади. Беморларда учта белгидан иккитаси бўлганида, ўлим ҳолатининг 
кейинги хавфига нисбатан предиктив аҳамиятлилиги SOFA шкаласи билан тенглашган. 
Сепсиснинг намоён бўлишининг охирги ҳолати септик шокдир. Ўртача АҚБ ни 65 
мм сим.уст.дан юқори даражада ушлаб туриш учун вазопрессорларни қўллашни талаб 
қиладиган гипотензия ва етарли даражадаги инфузион даволашга қарамасдан (яъни 
гиповолемия мавжуд бўлмаган) лактат даражасининг 2 ммоль/л дан ошиши билан клиник 
тарзда намоён бўлади. Агар ушбу мезонлар мавжуд бўлса, касалхонада ўлим ҳолати 
эҳтимоли 40-50% дан ошади.