O 15 -mavzu 'zbekistonda davlat mustaqilligining qo'lga kiritilishi. Demokratik huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati asoslarining barpo etilishi 15.1. Ta’lim berish texnologiyasining modeli
Mashg’ulot vaqti -2soat
Talabalar soni- 60-80 nafargacha
Mashg’ulot shakli
Axborot berish asosidagi kirish ma’ruzasi
Ma’ruza rejasi
O'zbekiston davlat mustaqilligi to'g'risidagi masalaning Oliy Kengashning navbatdan tashqari VI sessiyasida ma‘qullanishi. Sessiyada qabul qilingan hujjatlarning tarixiy ahamiyati.
O'zbekistonda eski davlat hokimiyati va boshqaruv organlari o'rniga davlat hokimiyatining yangi milliy, xuquqiy demokratik davlat hokimiyati asoslarining barpo etilishi. Davlat hokimiyati tizimida prezidentlik boshqaruvining joriy etilishi.
O'zbekistonda o'zini-o‘zi boshqaruv organlarining tashkil etilishi va ularning faoliyati.
O'zbekistonda siyosiy partiyalar va ommaviy axborot vositalari, ularning jamiyat hayotidagi o'rni.
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: Mustaqillik o'tmishi ulug' xalqimizning asriy orzulari ro'yobi, buyuk kelajak sari ezgu niyatlar bilan taraqqiyot yo'lini belgilagan millatimizning ming yillik tarixida mislsiz voqea ekanligini talabalar ongiga singdirish.
Pedagogik vazifalar: XX asrning 80-yillari ikkinchi yarmidan Sobiq sho'rolar davlatidagi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy parokandalik oqibatlariga to'xtalish; I.A.Karimov raxnamoligida boshlangan islohotlar dasturi hayotiy va milliy ma'faatlardan kelib chiqilganligiga e'tibor qaratish; Mustaqillik tarixiy zaruriyat ekanligini tushuntirish; Davlat ramzlarini qabul qilinishi va uning tarixiy ahamiyatiga e'tibor qaratish; Jahon mamlakatlari misolida buyuk shaxslarning millati tarixida tutgan o'rniga baho berish; O'zbekistonda eski davlat hokimiyati va boshqaruv organlari o'rniga davlat hokimiyatining yangi milliy, xuquqiy demokratik davlat hokimiyati asoslarining barpo etilganligi tug‘risida ma‘lumot berish.
O'quv faoliyati natijalari: XX asrning 80-yillaridagi xalqaro munosabatlar, Shurolar mamlakatining parchalanib ketishi sabablari va oqibatlari yuzasidan shaxsiy fikrga ega bo'ladi; Totalitar, ma'muriy buyruqbozlik tuzumu mazmun mohiyatiga tushunib etadi; O'z ongida Davlat ramzlariga bo'lgan hurmat hissini shakllantiradi va rivojlantiradi; I.A.Karimovning siyosiy va islohotchilik faoliyati bilan tanishadi; Mustaqillikning mazmun mohiyatini tushunib, shu Vatanga munosib farzand bo'lish hissini shaklllantiradi; O'zbekistonda eski davlat hokimiyati va boshqaruv organlari o'rniga davlat hokimiyatining yangi milliy, xuquqiy demokratik davlat hokimiyati asoslarining barpo etilganligi tug‘risida ma‘lumotga ega bo‘ladi.
O'quv qo'llanma, proektor, slaydlar, grafik, tarqatma materiallar
Ta'lim berish sharoiti
Texnik vositalar bilan ta'minlangan auditoriya
Monitoring va baholash
Og'zaki nazorat: savol-javob, o'z-o'zni nazorat qilish
O'zbekistonda davlat mustaqilligining qo'lga kiritilishi.
Demokratik huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati asoslarining barpo etilishi ma’ruza Mashg’ulotining Texnologik xaritasi
Ish bosqichlari va vaqti
Faoliyat mazmuni
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchilar
1-bosqich Mavzuga kirish (15 daqiqa)
1.1. Mavzu, uning maqsadi, o'quv mashg'ulotidan kutilayotgan natijalar ma'lum qilinadi.
Tinglaydi, yozib oladi
2-bosqich Asosiy bosqich (55 daqiqa)
2.1. Talabalar e'tiborini va bilimini faollashtirish maqsadida tezkor savol- javoblar o'tkazadi:
—Vatan” tushunchasiga qanday izoh berasiz?
Mustaqillik deganda nimani tushunasiz?
Davlat ramzlari qabul qilingan sanalarni bilasizmi?
Referendum nima?
Saylov bilan referendumning farqi
nimada?
Eski davlat hokimiyati va boshqaruv
organlari o'rniga davlat hokimiyatining yangi milliy, xuquqiy demokratik davlat hokimiyati asoslarining barpo etilganligi tug‘risida ma‘lumotga eagamisiz? 2.2 Vizual materiallardan foydalangan holda ma'ruzani bayon etishda davom etadi. Davlat mustaqilligining qo'lga kiritilishidan oldingi va mustaqillik yillaridagi ijtimoiy- siyosiy islohotlar haqida ma'lumot beradi. 2.3.Talabalarga mavzuning asosiy tushunchalariga e'tibor qatatishini va yozib olishini ta'kidlaydi.
Eshitadi. Navbat bilan
bir-birini takrolamay atamalarga izoh beradi. O'laydi, javob beradi va to'g'ri javobni eshitadi. Sexema va jadvallar
bilan tanishib, ularning mazmunini muhokama qiladi. Eslab qoladi. Tarixiy
faktlar va ta'riflarni yozib olib ularga misollar ketiradi.
3-bosqich Yakuniy bosqich (10 daqiqa)
Mavzu bo'yicha talabalarda yuzaga kelgan savollarga javob beradi, yakunlovchi xulosa qiladi.
Faol ishtirok etgan tinglovchilarni rag'batlantiradi. —Mustaqillik menga va men mustaqillikka nima berdim” mavzusida 250-300 so'zdan kam bo'lmagan xajmda insho yozib kelish vazifa qilib beriladi.
Faol tinglovchilar baholanadi.
Eshitadi, o'z fikrlariga aniqlik kiritadi. Topshiriqni yozib oladi.
1991 yil 21 avgust kuni O‘zbekiston Prezidenti I. Karimovning Farmoni bilan Favqulodda holat davlat qo‘mitasining O‘zbekiston Konstitutsiyasi hamda qonunlariga zid keladigan qarorlari va farmonlari noqonuniy deb e'lon qilindi. Islom Karimov Favqulodda holat Davlat Qo‘mitasi faoliyatiga o‘z munosabatini bildirmagan, qo‘rqoq va prinsipsiz mavqyeda turgan KPSS Markaziy Qo‘mitasi Siyosiy Byurosi va Kotibiyati yuz minglab kommunistlarning sha'ni va qadr - qimmatini zarba ostiga qo‘yganini qoraladi. Buning ustiga respublika kommunistlarini chalg‘itishga va davlat to‘ntarishini qo‘llab - quvvatlashga majbur qilishga urinish bo‘lganini oshkora aytdi. I. Karimov bundan buyon KPSS Markaziy Qo‘mitasi Siyosiy Byurosining tarkibida qola olmasligi to‘g‘risida bayonot berdi. Mazkur bayonotni O‘zbekiston Kompartiyasi Markaziy Qo‘mitasi byurosi va Markaziy nazorat komissiyasi rayosati ma'qulladi. O‘zbekiston Prezidentining 1991 yil 25 avgustdagi Farmoniga binoan Respublika ichki ishlar vazirligi va Davlat xavfsizligi qo‘mitasi qonuniy ravishda O‘zbekiston tasarrufiga olindi. Respublika hududida joylashgan SSSR ichki ishlar vazirligining ichki qo‘shinlari bevosita O‘zbekiston Prezidentiga bo‘ysundirildi. Respublika ichki ishlar vazirligi, Davlat xavfsizlik qo‘mitasi, prokuraturasi, adliya organlari, ichki qo‘shinlar, Turkiston harbiy okrugi qismlari va qo‘shilmalari partiyadan butunlay xoli qilindi. Sobiq Ittifoqning rasmiy jihatdan tugatilishida 1991 yil 8 dekabrda Belorussiyaning Belaya Veja pushchasida Rossiya, Ukraina va Belorussiya rahbarlari tomonidan imzolangan o‘zaro bitim muhim ahamiyat kasb etdi. Bitimda 1922 yil 30 dekabrda tashkil topgan SSSR tugatilganligi va Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi (MDH) tashkil etilganligini rasman e'lon qildilar. 1991 yil 25 dekabrda SSSR xalqaro huquq sub'ekti sifatida barham topdi va M.S. Gorbachev Bosh kotib va Prezident lavozimlaridan iste'foga chiqdi
