Ózbekiston respublikasi oliy va órta maxsus ta’lim vazirligi

I-bob. Avtotransport vositalarini tozalash-yuvish-quritish ishlarida qo`llaniladigan jixozlar
II-bob. Avtotransport vositalarini tozalashda ishlatiladigan texnologiyalar

Mavzu olingan sana: «_____» ___________________________ 2021 yil

Bitiruv malakaviy ishni himoya qilish sanasi: «____» ________ 2021 yil

Ilmiy rahbar: dotsent T. Kadirshoyev

BITIRUV ISHINING TARKIBI

1. Titul varaq.

2. Bitiruv ishining annotatsiyasi.
3. Mundarija
4. Kirish.
5. Asosiy qism.
6. Xulosa.
7. Adabiyotlar ro’yxati.

Malaka ish boblari va paragraflari Malaka ish boblari va ‘aragraflari	Beti
Kirish.	4-7
I-bob. Avtotransport vositalarini tozalash-yuvish-quritish ishlarida qo`llaniladigan jixozlar .	12-27
1.1. Avtotransport vositalarini tozalash-yuvish texnologiyasi	12-23
1.2. Avtotransport vositalarini tozalash-yuvishdan keyin qo`llaniladigan jixozlar	24-27
II-bob. Avtotransport vositalarini tozalashda ishlatiladigan texnologiyalar	28-36
2.1. Avtotransport vositalarini tozalashdagi asossiy parametrlar	28-31
2.2. Avtotransport vositalarini tozalashda honzo hizmati	32-36
Xulosa va takliflar	36-37
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati	38
Ilovalar	40-45

Kirish
Bugun biz tarixiy bir davrda – xalqimiz o’z oldiga ezgu va ulug’ maqsadlar qo’yib, tinch – osoyishta hayot kechirayotgan, avvalambor o’z kuch va imkoniyatlariga tayanib, demokratik davlat va fuqarolik jamiyati qurish yo’lida ulkan natijalarni qo’lga kiritayotgan bir zamonda yashamoqdamiz.
Biz o’z taqdirimizni o’z qo’limizga olib, azaliy qadriyatlarimizga suyanib, shu bilan birga, taraqqiy topgan davlatlar tajribasini hisobga olgan holda, mana shunday olijanob intilishlar bilan yashayotganimiz, xalqimiz asrlar davomida orziqib kutgan ozod, erkin va farovon hayotni barpo etayotganimiz, bu yo’lda erishayotgan yutuqlarimizni xalqaro hamjamiyat tan olgani – bunday imkoniyatlarning barchasini aynan mustaqillik berganini bugun hammamiz chuqur anglaymiz.
Ana shu haqiqatni xalqimiz har tomonlama to’g’ri tushunib, tanlagan taraqqiyot yo’limizni ongli ravishda qabul qilgani va qo’llab – quvvatlayotgani oldimizga qo’ygan maqsadlarga erishishning asosiy manbai va garovi ekanini hayotning o’zi tasdiqlamoqda.
Biz xalqimizning dunyoda hech kimdan kam bo’lmasligi, farzandlarimizning bizdan ko’ra kuchli, bilimli, dono va albatta baxtli bo’lib yashashi uchun bor kuch va imkoniyatlarimizni safarbar etayotgan ekanmiz, bu borada ma’naviy tarbiya masalasi, hech shubhasiz, beqiyos ahamiyat kasb etadi. Agar biz bu masalada hushyorlik va sezgirligimizni, qat’iyat va mas’uliyatimizni yo’qotsak, bu o’ta muhim ishni o’z xoliga, o’zi bo’larchilikka tashlab qo’yadigan bo’lsak, muqaddas qadriyatlarimizga yo’g’rilgan va ulardan oziqlangan ma’naviyatimizdan, tarixiy xotiramizdan ayrilib, oxir – oqibatda o’zimiz intilgan umumbashariy taraqqiyot yo’lidan chetga chiqib qolishimiz mumkin. O’z tarixini bilmaydigan, kechagi kunini unutgan millatning kelajagi yo’q.
O’sib kelayotgan avlod bugungi ezgulik yo’lidagi bunyodkorlik ishlarining davomchisidir. Milliy ma’naviyatimiz qirralarini kelajak avlodimiz shuurida mukammal shakllantirish va yuksaltirish uchun barchamiz ma’sulmiz
Respublika xalq xo`jaligining bir me`yorini ta`minlash uchun yaxshi yo`lga qo`yilgan ichki va tashqi transport aloqalariga ega bo`lish kerak. I.A.Karimov “O`zbekiston XXI asr bo`sag`asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari” asarida transport sohasidagi munosabatida shunday deydi: “O`zbekiston Respublikasi qonunchilik asosida transport munosabatlarini tartibga soluvchi qismini, umuman, qabul etilgan xalqaro norma va qoidalarga yaqinlashtirish bo`yicha faol ish olib bormoqda”
Bugun biz O‘zbekistonimizda barpo etilayotgan eng zamonaviy, ulkan va noyob sanoat obyektlari bilan har tomonlama faxrlanishga haqlimiz. Ayniqsa, Surg‘il koni negizida qiymati 4 milliard dollardan ziyod bo‘lgan Ustyurt gaz- kimyo majmuasi kabi obyektlarning foydalanishga topshirilayotgani, “Jeneral motors” kompaniyasi bilan hamkorlikda avtomobil dvigatellari ishlab chiqarilayotgani, “MAN” kompaniyasi ishtirokida Samarqand viloyatida yuk avtomobillari va avtobuslar ishlab chiqaradigan yangi kompleks tashkil etilgani, shuningdek, Yaponiyaning “Isuzu” kompaniyasi bilan birgalikda avtobuslar ishlab chiqarilayotgani, “Xorazm avtomobil ishlab chiqarish birlashmasi” mas’uliyati cheklangan jamiyati bazasida “Damas” va “Orlando” yengil avtomobillari ishlab chiqarish o‘zlashtirilganini alohida ta’kidlash o‘rinlidir.
Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi hamon davom etayotganiga qaramasdan, hisobot yilida yalpi ichki mahsulot 8 foiz, sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi 8 foiz, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari qariyb 7 foiz, qurilish-montaj ishlari hajmi salkam 18 foizga oshdi.
Yillik byudjet yalpi ichki mahsulotga nisbatan 0,1 foiz profitsit bilan bajarildi. Inflatsiya darajasi 5,6 foizni tashkil qildi, ya’ni prognoz ko‘rsatkichlari doirasida bo‘ldi.
Xalqaro miqyosda katta nufuzga ega bo‘lgan Jahon iqtisodiy forumi reytingiga ko‘ra, O‘zbekiston 2014-2015-yillardagi rivojlanish yakunlari va 2016- 2017-yillarda iqtisodiy o‘sish prognozlari bo‘yicha dunyodagi eng tez rivojlanayotgan beshta mamlakat qatoridan joy oldi.
Bundan tashqari, 2015-yilda mamlakatimiz Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO)ga a’zo davlatlarning oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash sohasida Mingyillik rivojlanish maqsadlariga erishgani uchun beriladigan mukofotiga sazovor bo‘lgan 14 ta davlatdan biri sifatida e’tirof etildi [3].
Amalga oshirilayotgan islohotlar va tadbirlarning natijasida mamlakatimiz jadal rivojlanib bormoqda. Buni respublikamiz hayotida ro`y berayotgan ijtimoiy va iqtisodiy, ma`naviy va ma`rifiy o`zgarishlarda ko`rish mumkin.
Iqtisodiyotni turg`un rivojlanib borishida ishlab chiqarishni yangi texnika va texnologiyalar bilan jihozlanganligi yetakchi hisoblanadi.Shu maqsadda respublikamizda yangi va zamonaviy mashina va mexanizmlar ishlab chiqarish tobora keng yo`lga qo`yilmoqda. Misol tariqasida avtomobilsozlikni ko`rish mumkin
Yuk va yo’lovchilarga namunaviy va sifatli xizmat etish uchun avtomobillardan foydalanishga kamroq mablag’ sarflagan holda, ularning texnik tayyorligini yuqori darajada ta’minlab turish zarur. Buning uchun avtomobillarga muntazam ravishda texnik xizmat ko’rsatish va ta’mirlash (TXK va T) ishlarini bajarish, ularni ishdan bo’sh vaqtida saqlab turish, ehtiyot qism va avtoekspluatatsion materiallar bilan ta’minlash va boshqa xizmatlar majmuini amalga oshirish lozim.
Hozirda foydalanilayotgan harakatdagi tarkibning ko’payib borishi bilan, ularga TXK va T bilan bog’liq bo’lgan sarf-harajatlar yanada oshadi. Shu bilan birga avtomobil transportiga ko’p miqdorda ehtiyot qismlar va materiallar zarur hamda TXK va T uchun turli xildagi texnologik jihozlar, moslamalar ishlatilishi kerak.
Ba’zi bir avtotransport korxonalarining ishlab chiqarish texnika negizi (ICHTN) texnologik jarayonlarni mexanizatsiyalash vositalari va TXK va T uchun turli xildagi texnologik jihozlar, moslamalar bilan yetarli darajada ta’minlanmagan bo’lib, avtomobillarni texnik tayyor holatda ushlab turishga salbiy ta’sir ko’rsatadi hamda ishchilarning mehnat unumdarligini va ish sifatini pasaytiradi [6].
Avlomobil transportiga xizmat ko’rsatish servis tarmog’ining asosiy yo’nalishlaridan bo’lib, uning hajmi oshgani sari aholi tomonidan xizmatlar madaniyati va sifatiga qo’yilgan talablar ham yuksalayotganini ham ta’kidlab o’tishimiz lozim. Zamonaviy avtotransportga texnik xizmat ko’rsatish korxonalarida avtotransport va ularning egalariga yuqori sifatli muolajalar ko’rsatish borasida servisning ilg’or usul va shakllarini tanlashga alohida e’tibor beriladi. Xizmat ko’rsatish jarayonining sifati va madaniyati foydalanilayotgan texnologik jixozning holatiga bevosita bog’liqdir.
Ushbu bitiruv malakaviy ishda avtotransport vositalariga xizmat ko’rsatish jarayonining texnik va tashkiliy tomonlariga, ta’mirlash va xizmat ko’rsatish jarayonini tashkil etishga urg’u berilgan. Ma’lumki, ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish jarayonida ishchi kuchi, ishlab chiqarish vositalari va mehnat predmetlari ishtirok etadi. Ammo ushbu qismlarni samarali bog’lovchi bo’lib texnologik jarayon hisoblanadi. Shu sababdan ushbu bitiruv malakaviy ishda texnologiya va uning jihozlari tutgan o’rni, ulardan samarali foydalanish usullari, pirovard natijada mijozning ehtiyojlarini to’la qondirilishi masalalariga ko’proq to’xtab o’tilgan.