’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta ‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti

BAKTERIYALARNING SPORALARI VA ULARNING HOSIL BO
’LISHI. 
 
Bakteriyalarning  Bacilius,  Clostridium,  Desulfotomaculum  avlodlariga 
kiruvchilari,  ayrim  kokkilar,  spirillalar  endosporalar  hosil  taqsim  Sporalarning 
shakli  yumaloq  yoki  ellipsimon.  Ular  tashqi  muhtga  chidamli  bo
’ladi..  Sporalar 
mikroskop  ostida  ko
’zatilganda  nur  sindiradi  va  shuning  uchun  yaltirab 
quria:nadi. Odatda bakteriya hujayrasi bitta spora hosil taqsim Ammo Clostridium 
ning  ba
’zi  turlarida  bir  va  undan  ko’p    sporalar  hosil  bo’lishi.  aniqlangan. 
Bakteriyaning  oziqa    muhtidan  kerakli  moddalarni  olish  qiyinlashsa  yoki  modda 
olmashinuvida ko
’p  mahsulotlar hosil bo’lsa spora hosil taqsim 
Demak,  spora  hosil  qilish  bakteriya  hujayrasi  uchun  noqulay  sharoitga 
moslashishdir.  Spora  hosil  bo
’lishi. o’sish sharoitga bog’liq . Sporalar vegetativ 
hujayralar  nobud  bo
’ladi.gan sharoitlarda ham tirik qoladi. Ular quria:tishga, bir 
necha soat qaynatishga ham chidamli bo
’ladi.. 
Sporalarni o
’ldirish uchun ular 120°S issiklikda, 1 atm bosimda sterillanadi. 
Bunday sharoitda spora 20 minut davomida nobud bo
’ladi.. Kuruk holatda ularni 
o
’ldirish  uchun  150—160°S  issiqlik  va  qizitish  muddati  esa  bir  necha  soat 
bo
’lishi. kerak. 
Spora hosil bo
’lish: jarayonida, hujayrada dipikolin kislotasi (piridin 2,6 — 
dikarbon  kislota)  hosil  bo
’ladi..  Dipikolin  kislotasi  sporani  10—15%  tashkil 
taqsim  U  sporaning  markaziy  qismida:  hosil  bo
’ladi..  Dipikolin  kislota  Sa
2+
 
ionlari bilan kompleks Sa - DPK hosil taqsim Bu kompleksda magniy, marganets 
va  kaliy  miqdorini  oshishi  sporani  noqulay  sharoit  va  issiqlikga  chidamliligini 
oshiradi.