Њзбекистон республикаси олий ва њрта

Bilish darajalarini shartli ravishda: quyi, yuqori va oliy darajaga ajratish mumkin. 
Bilishning  quyi  darajasi  barcha  tirik  mavjudotlarga  xos  bo‘lib,  hissiy  bilish  deyiladi. 
Hissiy bilish sezgilar vositasida bilishdir. 
Insonning  sezgi  a’zolari  (ko‘rish,  eshitish,  hid  bilish,  ta’m  bilish,  teri  sezgisi)  boshqa 
mavjudotlarda  bo‘lgani  singari  uning  narsalarga  xos  xususiyat,  belgilarini  farqlash,  tabiiy 
muhitga moslashish va himoyalanishi uchun yordam beradi. Bilishning quyi bosqichida sezgi, 
idrok, tasavvur, diqqat, xayol tashqi olam to‘g‘risida muayyan bilimlar hosil qilishga yordam 
beradi. 
Bilishning  yuqori  bosqichi  faqat  insonlargagina  xos  bo‘lib,  aqliy  bilish  (ratsional 
bilish)  deyiladi.  Agar  inson  o‘z  sezgilari  yordamida  narsa  va  hodisalarning  faqat  tashqi 
xossa  va  xususiyatlarini  bilsa,  tafakkur  vositasida  narsa  va  hodisalarning  ichki  mohiyatini 
bilib oladi. Mohiyat hamisha yashirindir, u doimo hodisa sifatida namoyon bo‘ladi. Har bir 
hodisada  mohiyatning  faqat  bir  tomonigina  namoyon  bo‘ladi.  SHu  boisdan  ham  hodisa 
aldamchi  va  chalg‘ituvchidir.  Binobarin,  inson  sezgilarining  biron  bir  narsa  yoki  hodisa 
to‘g‘risida bergan ma’lumotlari hech qachon uning butun mohiyatini ochib bera olmaydi.