Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта

Mehnatning estetik tarbiya vositasi sifatidagi ahamiyati. Mehnat moddiy, hamda ma’naviy go‘zalliklar yaratish bilan estetik tarbiya muhim vositasiga aylanadi. Bu jarayon ijtimoiy-foydali mehnat badiiylik bilan aloqasi ta’sirida vujudga keladi. Mazkur munos pirovardida mehnat vositalarining insonga keltiradigan zara kamaytiradi. qolaversa, mehnatga ijodiy yondashuv jamiyat ma’n qiyofasini belgilovchi omil hisoblanadi.

O‘zbekitsonda barpo etilayotgan jamiyatning iqtisodiy asosi - ijtimoiy yo’naltirilgan bozor iqtisodiyotidir. Ushbu jarayonda eng muhim va dolzarb vazifa insonlarda mehnatga bo‘lgan yangicha tuyg‘uni shakllantirishdan iborat. Tashabbuskorlik va tadbirkorlikni rag‘batlantirish, odamlarda mulkka egalik hissiyotini tarbiyalash o‘z navbatida mehnatga bo‘lgan munosabat orqali rivojlanib boradi. Negaki, odamlarda ko‘p ukladli, turli mulk tizimlarini barpo etishga bo‘lgan rag‘bat tarbiyasi insonni birtomonlamafikrlashdan, boqimandachilik kayfiyatlaridan halos qilib, tashabbuskorlik va tadbirkorlikni, odamning o‘z kuchi va salohiyatiga suyanishini kuchaytiradi, mehnatga hurmat, sadoqat va fidoiylik tuyg‘ularini shakllantiradi. Bu pirovardida xalq turmush darajasining o‘sishiga olib keladi. Mehnatga bo‘lgan yangicha munosabat o‘zining ana shunday xususiyatlariga ega ekanligi bilan nafosatli tarbiyaning muhim vositasi bo‘lib sanaladi.

SHuningdek, ommaviy axborot vositalari inson estetik tarbiyasiga yaqindan ta’sir qiluvchi qudratli va faol kuchdir. Ayniqsa, televidenie shaxs hamda ommani estetik dunyoqarashini shakllantirishda, ularni nafosatli jihatdan tarbiyalashda yuksak ahamiyat kasb etadi. Rang-barang mavzulardagi ko‘rsatuvlar badiiy va hujjatli filmlar, ijtimoiy-ma’naviy mazmundagi reklamalar, telemarafonlar nafosatli tarbiyani maqsadli yo’naltirishda, insonlar tafakkurida go‘zallikka bo‘lgan yangicha munosabatni shakllantirishda salmoqli ahamiyat kasb etadi.

Sport - estetik tarbiyaning zamonaviy vositasi. Sport estetik tarbiya vositasi sifatida zamonaviy insonni kamol toptirishda alohida e’tiborga ega. Hozirda sportni rivojlantirish mamlakatimizda davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi. Bundan ko‘zlangan asosiy maqsad avlodni jismonan baquwat, sog‘lom, vatanning jasur himoyachisi qilib tarbiyalashdir. Hozirda yurtimizda sportni rivojlantirishga doir ko‘plab datsurlar ishlab chiqilgan va ular jamiyat munosabatlaridan amalda ishtirok qilmoqdalar. Keyingi kunlarda O‘zbekitson ko‘plab sport turlari bo‘yicha jahon musobaqalarni uyushtiruvchi va o‘tkazuvchi mamlakat sifatida jahon hamjamiyatida ko‘zga ko‘rinib bormoqda. Ana shularning barchasi muayyan ma’noda inson nafosatli dunyoqarashini, tafakkurini sog‘lomlashtirishiga qaratilgan. Bir so‘z bilan aytganda, sport estetik tarbiyaning muhim vositasi sifatida "Farzandlari sog‘lom yurtning kelajagi porloq bo‘ladi", - degan maqsadni amalga oshirishga muhim hissa qo‘shadi.

Bugungi kunda milliy g‘oya va milliy mafkura hayotiy ehtiyoj darajasiga ko‘tarildi. SHunday ekan, har bir inson jamiyatda o‘z o‘rnini bilishi, dunyosida paydo bo‘ladigan bo‘shliq pirovardida jamiyat, insc mamlakat uchun naqadar katta xavf solishini anglamoqdamiz. Tarbiy estetik shakli esa mazkur jarayonlarda yosh avlodni go‘zallik hac tuyg‘ularini, tabiatga bo‘lgan munosabatini, qarashlarni go‘zallik va ulug‘> asosida tarbiyalashdek dolzarb vazifani amalga oshirishi bilan m ahamiyat kasb etadi.

Estetik tarbiya juda keng ko‘lamga ega bo‘lib, insonni bir t shaxs sifatida namoyon qiladi. SHuning uchun har qaysi davr, tu jamiyat estetik tarbiyaga ehtiyoj sezadi. Biroq, bu jarayon pedag zimmasiga juda katta vazifa yuklaydi. Ayniqsa, bugungi kunda ta’lim muassasasida katta ehtiyojga aylanmoqda. Biroq, ko‘pgina ta’lim muassasalarida bu fanga nihoyatda jo‘n va primitiv yondc mavjudligini alohida e’tirof etish zurur. Fanning maqsadini note tushunish mavjud.

Estetik tarbiya ma’naviy tarbiyaning ajralmas qismi sifatida i ma’naviy va jismoniy olamining uyg‘un tarzda rivojlanishiga ulkan qo‘shadi. Estetik tarbiyada insonning tashqi ko‘rinishi, uning jaj orasida o‘zini tutishi, jismoniy baquvvat bo‘lishi ham katta ahamiyatga ega. SHubhasiz, yuksak did ma’lum darajada kishining estetik ta ko‘rganidan dalolat beradi.

Xulosa qilib aytganda, ma’naviyatni yuksaltirishda estetik tarbiya zaruriyatini quyidagicha izohlash mumkin:

- globallashuv jarayonida inson tabiatida sodir bo‘lad o‘zgarishlarni optimallashtiradi;

- ma’naviy tarbiyaning ajralmas qismi sifatida mavjud tahdid qarshi inson go‘zalligini har tomonlama uyg‘un rivojlanishini ta’minl;

- Estetik tarbiyaning asosida insonning hayotga bo‘lgan ij munosabati yotadi, bu ijodiylik fetish estetikaning avj olishiga moi qiladi;

- insonning estetik didini tarbiyalash orqali uning g‘ayries jarayonlarga munosabati shakllanadi.