Ўзбeкистoн рeспубликaси oлий вa ўртa мaxсус тaълим вaзирлиги тoшкeнт aрxитeктурa қурилиш институти

Икки секцияли сув қабул қилувчи 
1 –
 
сув
 
қабул қилувчи тешик; 
2 
–
 
пўлат корпус (сувости бетонлаш учун 
опалубка); 
3 
– заглушкалар; 
4 
– оқим йўналиши; 5 – ўзи оқар сув тармоқлар;
6 
- 
бетон 
Ҳар бир секцияда тўрттадан, 0,8x1,2 м ўлчамли сув қабул қилиш тешиклари 
сув қабул қилувчининг икки томонида жойлашган ва қийшиқ тораювчи коробкали 
устунлар билан бирлашган. Тешикка сув кириши – киритишнинг қулай 
бурғуланганчаги 135 остида лойиҳаланган (панжара стерженлари ҳам шундай 
жойлашган). Тешиклар орқасидаги коробкалар шакли оқим тезлигининг узлуксиз 
ортиши билан, сувнинг текис ҳаракатланишини таъминлайди. 
Ўтказувчанлик хусусияти 1-1,5 м
3
/с ва ундан ортиқ бўлган сув олиш 
иншоотлари учун, ўрама камерали сув қабул қилувчилар қўлланилади. Бир неча 
тешикли сув қабул қилувчининг конструктив схемасига ўрамали камерани 
киритиш – сувнинг бир текис киришини ва барча сув қабул қилиш тешиклари 
бўйича сувнинг тескари оқими билан уни ювишда, тешикка сувни келтиришни 
таъминлайди.
5.58-Расмда тасвирланган сув қабул қилувчи панжарага 0.1 м/с тезликда 
кирувчи 1 м
3
/с сувни олиш учун, балиқчаларнинг сув қабул қилувчига тушишидан 
ҳимоялаш ва панжараларнинг сув ичидаги музлар билан тўлиб қолмаслиги учун 
мўлжалланган. Бешта сув қабул қилиш тешиклари ўрамали камера бўйлаб 
жойлашган, унинг майдони сувнинг оқими йўналиши бўйича ортади. Камерага 
сувнинг кириши бўйлама тешик бўйича тангенциалдир, натижада сув қабул қилиш 
тешиклари остида жойлашган коллектордаги сув оқими кириш ҳаракатидан 
ташқари айланма ҳаракатни бажариб бурғуланганалади. Тешикдаги сув оқими 
тезлиги – камерадаги сув оқими тезлигидан камида 1,15 марта ортиқ бўлиши 
керак. Оқим тезликларининг кўрсатилган муносабатида, унга бутун узунлик 

---

95 
бўйича келувчи сув сарфи амалда доимий бўлади. Сув қабул қилувчи камчилиги – 
бу ўрамали камерани пирамида шаклида тайёрлашнинг айрим қийинчилигидир.