Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта масус таълим вазирлиги

Markaziy osiyoda neftni qayta ishlash sanoatini rivojlantirish istiqbollari
Motor yoqilg'isi va moylariga, bitum va koksga, mazut va suyultirilgan gazga tez sur’atlar bilan o’sib borayotgan ehtiyoj neftni qayta ishlash va neft kimyo sanoati oldiga neft mahsulotlarini ishlab chiqarish hajmini, ularning sifatini yaxshilash va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish yuzasidan va respublikaning neft mahsulotlariga bo’lgan ehtiyojini ichki rezervlar hisobiga oshirish yuzasidan ulkan vazifalar qo’ymoqda.
Respublika neftni qayta ishlash sanoati shu ehtiyojlarni hozircha to’la qondirmoqda. Yaqin vaqtgacha O’zbekistonga motor yoqilg’isining 69% i boshqa davlatlardan keltirilar edi. Yaqin yillar ichida O’zbekistonda asosiy neft mahsulotlari ishlab chiqarish iste'mol hajmi darajasida ko’payib bordi. Hozirgi kunda Farg'ona va Oltiariq neftni qayta ishlash zavodlarida yiliga 8,6 mln. tonna neft qayta ishlanmoqda. 1996-yilda Buxoro NQIZ ishga tushdi /5 mln. tonna/ va respublika o’zining ehtiyojini to’la qondira boshladi. Yaqin yillar ichida Farg'ona NQIZ mavjud quvvatlardan to’la foydalanish hisobiga Markaziy Osiyoni moylash materiallari bilan ta'minlaydi. Neft bitum ishlab chiqarish 1,5 baravar, neftni qayta ishlashni umumiy hajmida ikkilamchi jarayonlar salmog'i 1,5 baravar ortadi. Xomashyoni katalitik krekinglash hajmi ikki baravar ko’paydi. Gidrokreking jarayonlari joriy etildi. Neft kimyosi rivojlantirilmoqda.
2008-yilga kelib O’zbekistonning asosiy shaharlari; Toshkent, Andijon, Buxoro, Farg’ona va Samarqanddagi avtomobillar etil eritmasi (to’rt etil qo’rg'oshin) qo’shilmagan benzindan foydalanishadi, degan umiddamiz.
2002-yilgacha respublika shahar va qishloqlarining 78% i gazlashtirildi, qolganlari ham gazlashtirilmoqda.
Sinov savollari:
1. Neftning energetikada tutgan o’rni.
2. Neft va gaz zaxirasi.
3. OPEK qanday tashkiloti.
4. Respublikamizda neft sanoatining buguni va kelajagi.
5. Gaz sanoatining istiqbollari
I. O'QUV- VIZUAL MATERIALLAR