Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта масус таълим вазирлиги

8.1. Xрomatogрafik aniqlash
1.Nasadkali to’ldiрilgan kalonnkada-nasadkali (to’ldiрilgan)
xрomatogрafiya.
2.Kapillyaрlarda - kapillyaр xрomatogрafiya.
3.Fil'tр qog'ozda - qog'oz xрomatogрafiyasi.
4.Soрbentni yupqa qavatida tahlil qilish-yupqa qavat xрoma-
togрafiya.
Tahlillarni o’tkazish usuliga qaрab xрomatogрafiya 3 vaрiantga bo’linadi: fрontal, elyuentli va siqib chiqarish.
А b v
А+B (А+B)+V (А+B)+D

				
А		А+B		D
А+B		V		А
B		B+V		А+B
		V		B

a- A+B komponentlarni (tahlilida) kolonka oрqali sust soрbsiya bo’ladigan B chiq uncha beriladi, keyin aрalashma A+B chiqadi.
b- elyuent taxlilda A+B tashuvchi gaz V beriladi. Bu usulda komponenti zonasi o’zgaradi. A ga nisbatan va zonalar ajraladi. Bu usul juda keng qo’llaniladi.
v - kam ishlatiladi.

9-Mavzu

Gaz – suyuqlik xromotografiyasi.

9.1. Ma’ruza mashg‘ulotinig o‘qitish texnologiyasi.

Vaqti – 2 soat	Talabalar soni 56 nafar
O‘quv mashg‘ulotining shakli	Kirish, vizual ma’ruza
Ma’ruza mashg‘ulotining rejasi	1. Gaz-suyuqlik xromotografiyasi – neftkimyo va neftni qayta ishlash sohasidagi eng maqbul tahlil usullari 2. Qurilmaning soddaligi jarayonni olib borish. 3. Miqdoriy tahlil usullari.
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: Xromotografiya – komponentlarni ikki faza orasidagi xarakatlanivchi va xarakatsiz fazalarni ajratish va tahlil qilish demakdir. Ajratilgan organik birikmalarni tabiatiga, xossasiga ko‘ra xromotografiyaning turlari va tahlil usullari bilan tanishtirish.
Pedagogik vazifalar: -Gaz-suyuqlik xromotografiyasi-ning maqsadi va vazifalarini tushuntirish; - ishlash prinsipi texnologik chizma yordamida o‘rgatish. - miqdoriy tahlil olib borishda turli usullardan foydalaniladi, usullarni o‘rgatish.	O‘quv faoliyatining natijalari: Talaba: - Gaz-suyuqlik xromotografiyasida qo‘llaniladigan turish detektorlarni vazifalari va maqsadi bilan tanishadi; -Gaz-suyuqlik xromotografiyasining qulayliklari bilan tanishadi.
O‘qitish uslubi va texnikasi	- Vizual va prezintatsiya ma’ruza, blits – surov, bayon qilish .
O‘qitish vositalari	- Ma’ruzalar matni, proyektor, virtual ko‘rgazma, doska, bo‘r.
O‘qitish shakli	- Jamoa, gurux va juftlikda ishlash.
O‘qitish shart-sharoitlari	- Proyektor, jihozlangan auditoriya.

Ma’ruza mashg‘ulotlarining texnologik xaritasi (9-mashg‘ulot)

Bosqichlar vaqti:	Faoliyat mazmuni