Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсустаълим вазирлиги тошкент тўҚимачилик ва


ΔУ=Рецессион узилиш миқдори х Автоном харажатлар мультипликатори миқдори E



Download 1,16 Mb.
bet185/305
Sana19.02.2022
Hajmi1,16 Mb.
#459874
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   305
Bog'liq
УМК МАКРОИҚТИСОДИЁТ 2020 26950 34096

ΔУ=Рецессион узилиш миқдори х Автоном харажатлар мультипликатори миқдори E




Y* Y0 Y
  1. чизма. Ишлаб чиқаришнинг ҳақиқий ва потенциал ҳажми ўртасидагиинфляцион узилиш


ЯИМни тўлиқ бандликнинг ноинфляцион даражасигача пасайтириш учун жами талаб (жами харажатлар) камайиши зарур бўлган миқдор инфляцион узилиш дейилади.
Агарда, ишлаб чиқариш ҳақиқий ҳажми (У0) потенциал (У*) ҳажмидан кўп бўлса, жами харажатлар ортиқча ҳисобланади. Жами талабнинг ортиқчалиги иқтисодиётда инфляция жараёнига олиб келади. Бошқача айтганда жами талаб ҳажмининг жами таклиф ҳажмидан қисқа муддатда катта бўлиши оқибатида ҳақиқий ва потенциал ЯИМ ҳажмлари ўртасида инфляцион узилиш рўй беради (4-чизма). Бу узилишни бартараф қилиш учун жами харажатларни камайтириш, бошқача қилиб айтганда жами талабни чеклаш зарур.
Графикда бу жараён мувозанатни А нуқтадан В нуқтагача суришни англатади. Бу ерда жами мувозанатили ялпи даромад ҳажмидаги (ΔУ) қисқариш қуйидагича бўлади:
ΔУ= -Инфляцион узилиш миқдори х Автоном харажатлар мультипликатори миқдори. Кейнснинг макроиқтисодий мувозанат модели ялпи талаб- ялпи таклиф моделини қисқа муддатли макроиқтисодий сиёсат мақсадларида аниқлаштирган бўлиб, унинг хусусий ҳоли ҳисобланади. Ялпи талаб ва ялпи таклиф моделидан фарқли ўлароқ бу моделда баҳолар даражаси ва иш ҳақи ўзгармас миқдорлар ҳисобланади. Айни шу сабабга кўра товар моддий заҳираларининг ўсиши қисқа муддатда макроиқтисодий мувозанатга эришишни белгиловчи
омил бўлади.


Қисқача хулосалар


Классик иқтисодчилар макроиқтисодий мувозанат фақат тўлиқ бандлик шароитида рўй беради, қисқа ммуддатлт бузилишлар эса бозор механизлари томонидан, яъни тбаҳо, иш ҳақи каби дастакларнинг ишга тушиши билан бартарафц этилади деб ҳисоблашишади.
Классик иқтисодчилар назариясидан фарқли ўлароқ инглиз иқтисодчиси Ж. Кейнс ўзининг тўлиқ бандлик мавжуд бўлмаган шароитда ҳам макроиқтисодий мувозанат рўй беради, тартибга солинмаган иқтисодиётда тўлиқ бандлилик фақатгина тасодифий рўй беради деб ҳисоблайди.
Кейнс моделида макроиқтисодий мувозанат ишлаб чиқаришни таъминловчи иккита омил ялпи харажатлар ва ялпи даромадларнинг кесишув нуқтасида рўй беради. Бу моделда товар заҳираларининг ўзгариши макроиҳтисодий мувозанатни таъминловчи омил деб қаралади.
Ялпи даромадларнинг автоном харажатлар миқдоридаги дастлабки ўсишдан (камайиши)дан неча марта ортиқ ўсиши (камайиши) мультипликатор самараси дейилади. Мультипликатор иқтисодий тебранишлар даражасини кучайтирувчи омил ҳисобланади.
Автоном харажатлар мультипликатори миқдори истеъмолга чегараланган мойиллик даражаси билан белгиланади ва у билан тўғри боғлиқликка эга..
Макроиқтисодий мувозанат потенциал ЯИМ ҳажмидан камроқ бўлган ҳақиқий ЯИМ ҳажмида ўрнатилса рецессион узилиш, аксинча бўлса инфляцион узилиш рўй беради.

Download 1,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   305




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish