Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таoлим вазирлиги

1.2.3. Нол кетма - кетлик ток трансформатори

Нол кетма-кетлик ток трансформатори фақат битта умумий магнит ўзакка эга бўлиб унинг ичидан учала А,В,С бирламчи фаза симлари ўтади ва улар бирламчи чўлғам вазифасини бажаради.

Иккиламчи чўлғам магнит ўзакка бир текис ўралган бўлади (1.5-расм).
М
агнит ўзак учала фаза учун умумий бўлганлиги сабабли нол кетма-кетлик ток трансформатори (фильтри)нинг хатолиги нисбатан кам. Нол кетма-кетлик ток трансформаторлари кабел линияларида қўлланилади. Улар ўрнатилаётган вақтда кабел

1.3-расм. Симметрик ташкил этувчилар

воронкаси ердан изоляция қилинади ва унга уланган сим ток трансформатори магнит ўзагининг ичидан ўтказиб ерга уланади. Агар бундай уланмаса кабелнинг бронидан ва қўрғошин сиртидан ерга ўтувчи токлар таъсирида ҳимоя (КА реле) нотўғри ишлаши мумкин. Юқоридаги токлар воронкани ерга уловчи сим орқали тескари йўналишда ўтганлиги сабабли йиғинди ток нолга тенг бўлади, яъни кабелнинг брони ва қўргошин сиртидан ерга ўтувчи токлар нол кетма-кетлик ток трансформаторининг аниқ ишлашига салбий таъсир қила олмайди.

1.4-расм. Учта трансформаторли нол кетма-кетлик ток фильтри

1.5-расм. Нол кетма-кетлик ток трансформатори : К-кабел, М-магнит ўзак, w₂-иккиламчи чулғам, А,В,С,-бирламчи фаза симлари, КА-ток релеси

Назорат саволлари

1. 
   Симметрик ташкил этувчилар фильтрларининг вазифаси?
   
2. 
   Нол кетма-кетлик фильтри қандай тайёрланади?
   
3. 
   Уч трансформаторли нол кетма-кетлик ток фильтрларнинг асосий камчилиги.
   
4. 
   Нол кетма-кетлик ток трансформаторларининг тузилиши ва ишлаш принципини тушинтириб беринг.
   
5. 
   Уч трансформаторли нол кетма-кетлик ток фильтрларининг асосан қандай линияларда қўлланилади?
   
6. 
   Нол кетма-кетлик ток трансформаторларининг афзалликлари нимадан иборат?
   
7. 
   Нол кетма-кетлик ток трансформатори қандай линияларда қўлланилади?
   
8. 
   Кабелнинг брони орқали ерга ўтувчи токлар нол кетма-кетлик ток трансформаторларининг аниқ ишлашига салбий таъсир кўрсатмаслиги учун қандай чоралар кўрилади?
   
9. 
   Расмда қандай фильтр кўрсатилган?