Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

 
 
TALABALAR BILIMINI OSHIRISHDA ILMIY 
ADABIYOTLARDAN FOYDALANISH VA REFERAT YOZISHNI ROLI 
 
Umarova M.S.,Sharipova Z.U.,Sadirxodjaeva A.A. 
Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti,
[e-mail] 
 
Dolzarbligi: Mustaqil bilim olish, ilmiy dunyoqarashni kengaytirish, 
talabalarning qiziqtirgan ilmiy qiziqishlari va mavzular bo’yicha kerakli 
axborotlarning olish maqsadida-ilmiy adabiyotlar, jurnallar va maqolalar 
to’plami, kitoblarning mutoola qilish yo’llari va ular bilan ishlash kerakligi 
xammaga ma’lum. Talabalarning bo’lg’usi magistratura yo’nalishini tanlashda 
va ularni magisrtlik diplomiga tayyorgarlik ko’rish uchun ilmiy adabiyotlarni 
roli muxim. Bo’lg’usi magistrlar qilayotgan ishlarini tadqiqot rejasini tuzish, 
axborot texnologiyalaridan foydalanish, zarur uslublarni o’zlashtirishi, yangi 
uslublarni o’rganib chiqishi, olingan natijalar ustida ishlash va mavjud 
adabiyotdagi ma’lumotlar bilan solishtirish, bajarilgan ishlarni yakunlarini taxrir 
qila olish va ularni zamonaviy vositalarini qo’llab, talablarga muvofiq 
rasmiylashtirilgan xisobotlar, referatlar, maqolalar, ma’ruzalar taqdim eta olishi 
kerak. 
Ilmiy adabiyotlarni mutoala qilish-nutqiy faoliyatni murakkab turi bo’lib 
tez o’qish malakalarini ortirish va ijodiy jixatdan kerakli axborotlarni olishdir. 
Mazmunga kirib borish darajasiga ko’ra mutoala quyidagi guruhlarga bo’linadi: 
-ko’z yugurtirib chiqish-umumiy ta’surot olish uchun 
-matn bilan tanishish-umumiy mazmunni bilish uchun 
-o’rganuvchi mutoala-mavjud ma’noni eng ko’p xajmini o’zlashtirish 
uchun. 
Ilmiy adabiyotlarni mutoala qilish qoidalari: mutoala qilinayotgan adabiyot 

---

595 
kerakli mavzuni o’z ichiga olgan bo’lishi kerak, o’qib chiqilgan matnni tahlil 
etilishii kerak, notanish atamalar ma’nosini bilish zarur, savollarga javob izlash 
kerak, axborotlarga markirovka qo’yish kerak. Ilmiy adabiyotni topgandan keyin 
uni mutoala qilib bo’lgach, referat yozish lozim. 
Referat- bir yoki bir necha manbalardan g’oyalar olib u g’oyalarni qisqacha 
yozuvidir. Referatni o’ziga xosligi-keng miqyosli dalillar, qiyoslashlar, 
mushoxadalar, baholarga ega bo’lmaydi, matnda qanday yangi, muxim jixat bor 
degan savolga javob beradi. Referat diqqat –e’tiborni yangi ma’lumotga qaratadi 
va boshlang’ich matnga murojaat etishning maqsadaga muoviqliligini 
belgilaydi.