Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети педагогика ва психология кафедраси

Ёпиқ тест топшириқлари бир нечта жавоблардан иборат бўлиб, барча жавоблар тўғрига ўҳшайди, лекин улардан биттаси тўғри бўлади. Ёпиқ тест топшириқлари жавоблари сон жиҳатидан 2-5 тагача бўлиши мумкин.
Иккита жавоби бўлган (“тўғри”, “нотўғри”) ёпиқ тест шаклидаги топшириқлар ўқитувчи томонидан дастлабки тезкор маълумотларни олиш мақсадида фойдаланилади. Яъни, ўқув фани бўйича ўқувчининг дастлабки умумий тайёргарлиги, қизиқиши, билим даражаси ва бошқа мақсадларда фойдаланилади. Масалан:

1. 
   Ким сизда инглиз тили ўқитувчиси бўлишга қизиқиш уйғотди?
   

А) Инглиз тили ўқитувчим
Б) Ўзимнинг қизиқишим кучли.
Очиқ тест топшириқларида ўқувчининг бир-икки сўздан иборат қисқа ва аниқ жавоблари талаб этилади. Тест сўровномасида фактларга асосланган жавоб учун махсус жой қолдирилади. Масалан:

1. 
   Педагогик технология атамаси----------------йилда, ------------лик педагог олим томонидан илк бор фанга киритилган.
   

Очиқ тестларда битта ёки бир нечта сўз матндан тушиб қолдирилади.
Ўқувчилар билимини баҳолашда тест топшириқларининг шакллари ва мазмуни ўқитуви томонидан мақсаднинг қўйилишига қараб танланади. Педагог олимлар томонидан педагогик тест топшириқлари шакллари илмий асосланган. Улар қуйидагича тасниф этилган:

• 
  бирдан-бир тўғри жавоби бўлган ёпиқ топшириқлар:
  
• 
  бир неча тўғри жавоблари назарда тутилган ёпиқ топшириқлар:
  
• 
  битта сўз (ёки сўзлар) тушириб қолдирилган гапдан ташкил топган очиқ топшириқлар;
  
• 
  тўғри кетма-кетликни аниқлаш учун топшириқлар (уларни бажаришда бетартиб ҳолдаги сўзлардан гап тузиш зарур);
  
• 
  ўзаро боғланишни (мувофиқликни) аниқлаш учун топшириқлар;
  
• 
  айрим фанлар бўйича билимларнинг чуқурлигини аниқлаш бўйича топшириқлар;
  
• 
  сонни тўлдиришга мўлжалланган топшириқлар,бунда сонлар сериясини топиш усулини аниқлаш тестлари;
  
• 
  масалалар ечишга қаратилган (математик, физик ва б.қ) топшириқлар;
  
• 
  чизмалар ва схемаларни тушунишга қаратилган топшириқлар;
  
• 
  олинган ахборотни ўзлаштириш даражасини аниқлаш учун топшириқлар;
  
• 
  синонимлар ва антонимларни фарқлашга топшириқлар;
  
• 
  аналогия (айнан ўхшашлик)га оид топшириқлар;
  
• 
  ўқилган матнни тушунишга оид топшириқлар;
  
• 
  кўрсатмаларни бажаришга оид топшириқлар;
  
• 
  билимдонликни аниқлашга оид топшириқлар;
  
• 
  тафаккурни аниқловчи тестлар;
  
• 
  орфографик тестлар;
  
• 
  тил масалаларига доир топшириқлар ва бошқалар;
  

Тест назоратининг бошқа назорат турларига нисбатан ўзига хос афзалликлари мавжуд бўлиб. Улар қуйидагилардан иборатдир:

• 
  имтиҳон билетлари 3 та савол билан чегараланади, лекин 5 баллик баҳо тизимидан бутун ўқув фани бўйича фойдаланилади, лекин тест ёки бўлими мазмуни бўйича билиш ўқувчи даражани аниқловчи саволларга жавоб берилади;
  
• 
  ўқувчининг билим даражаси объектив, адолатли баҳоланади;
  
• 
  вақтдан унумли фойдаланилади;
  
• 
  барча ўқувчилар учун бир хил шароит яратилади;
  
• 
  тест натижаларининг баҳолаш мезонлари, бериладиган жавоблар олдиндан аниқлиги;
  
• 
  тест назорати АКТ лар воситасида автоматлаштирилади;
  

тест топшириқларининг баъзи камчиликлари ҳам мавжуд.

1. 
   Тест назоратида ўқувчининг ҳиссий-эмоционал ҳолати, қобилияти, коммуникатив фаолияти намоён бўлмайди.
   
2. 
   Ўқувчи томонидан тест жавобларини тўлиқ, эркин ёзма ёки оғзаки баён этиш чегараланган.