Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети

Олтинчидан, қонун ости, идоравий норматив ҳужжатларга ҳаволалар, 
яъни иловалар (шиор ва декларациялар тарзидаги нормалар) кўп бўлишининг 
олдини олиш зарур. Бундай иловалар ҳаддан зиѐд кўп бўлиши кейинчалик 
амалиѐтда қонун четда қолиб, унинг ўрнини идоравий ҳужжат эгаллаб олиши 
билан қонун устуворлигига зиѐн етиши хавфини келтириб чиқаради.
Еттинчидан, қонунларнинг барқарор ва устувор бўлишига эришиш. 
Уларга тез-тез қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш, пировард натижада 
қонуннинг аҳамияти ва нуфузи тушиб кетишига олиб келади.
Саккизинчидан, 
жиноий 
жазоларни 
либераллаштириш 
қонун 
устуворлигини таъминлашнинг муҳим шарти бўлиб ҳисобланадики, биз 
мавзуни баѐн қилиш жараѐнида бунга алоҳида тўхталамиз.
Тўққизинчидан, Конституция ва қонунларнинг устуворлигини 
таъминлашда прокурор назоратининг роли катта. Прокурорлик назорати 
фаолиятида қўлланиладиган тақдимнома, амрнома, огоҳнома, қарор ва 
аризаларнинг сифати ва таъсирчанлигининг янада юқори бўлишида 2001 йил 
29 августда қабул қилинган янги таҳрирдаги ―Прокуратура тўғрисидаги 
Қонунда кўзда тутилган қонунийлик, одиллик, мустақиллик ва ошкоралик 

---

48
принциплари ҳуқуқий асос бўлиб хизмат қилади. Бундан мақсад, халқимиз 
ҳам, прокуратура ходимлари ҳам ушбу тамойилларни аниқ тасаввур этишлари 
керак. Ҳолбуки, фуқаролар ҳар бир прокуратура ходимидан ушбу 
тамойилларни рўѐбга чиқаришни талаб қилиш ҳуқуқига эга. Прокурорлик 
назорати олиб бораѐтган прокурорлар эса ўз фаолиятида шу принципларга 
оғишмай риоя этиши шарт.
Шундай қилиб, Ўзбекистонда ҳуқуқий давлат барпо этиш ва фуқаролик 
жамиятини шакллантириш мақсадида Конституция ва қонунларнинг 
устуворлигини таъминлаш учун комплекс ташкилий ҳуқуқий кафолатлар 
яратилди. Албатта, конституциявий ҳуқуқий кафолатлар ва юридик 
механизмларни муттасил такомиллаштириб, уларнинг самарадорлигини 
ошириб бориш лозим. Шу ўринда Конституция ва қонунлар устуворлигини 
таъминлашнинг иқтисодий, сиѐсий, маънавий-ахлоқий, руҳий кафолатлари 
ҳам мавжудлигини эсдан чиқармаслик лозим.