Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Ташхислаш. 
Асфиксия ташхиси акушерлик анамнез, туғруқ кечиши, Апгар шкаласи 
бўйича баҳолаш, клиник-лаборатор текширишлар маълумотларига асосан 
қўйилади. 
Антенатал диагностика қуйидагиларни ўз ичига олади: 
– ҳомила ЮҚТ мониторинг қилиш ( кардиотокография – КТГ) – брадикардия 
ва ҳомила ЮҚТнинг децелерацияси гипоксия ва миокард функцияси 
бузилганлиги ҳақида далолат беради; 
– ултратовушли текшириш ҳомиланинг ҳаракат фаоллиги, нафас ҳаракатлари 
ва мушак тонусларининг пасайганлигини аниқлаш имконини беради 
(биофизик профил). 

---

97 
Интранатал диагностика қуйидагиларни ўз ичига олади: 
– ҳомила ЮҚТ кузатиш; 
– ҳомила атрофидаги суюқликда меконийни аниқлаш; 
– ҳомила бошининг терисидан олинган қонда pH ва рО2 миқдорини аниқлаш; 
– ҳомиланинг киндик қон томирларидан олинган артериал ва веноз қонда pH 
ва рО2 ни аниқлаш. 
Янги туғилган чақалоқнинг асфиксия ташхиси қуйидагиларга 
асосланиб белгиланади: 
– Апгар шкаласи бўйича баҳолаш; 
– жонлантриш тадбирлари вақтида ѐки уни бажариш вақтида киндик 
венасидан, яхшироғи артериядан олинган қоннинг pH, рО2 ва pCO2 
кўрсаткичлари; 
– метаболик ацидознинг оғирлигини ва бирламчи реанимация натижасида 
эришилган метаболик ацидоз компенсация даражасини кўрсатадиган асослар 
етишмовчилиги қийматлари. 
Тананинг бошқа аъзолари ва тизимларини баҳолаш ҳам зарур: 
– юрак-қон томир тизими (ЭКГ, АБ, ЮҚТ, кўкрак қафаси аъзолари 
рентгенографияси); 
– сийдик ажратиш тизими (қон зардобида мочевина ва креатинин миқдорини, 
Шварц формуласига мувофиқ СКФни, соатлик ѐки кунлик диурезни, 
сийдикнинг нисбий зичлигини, сийдикнинг осмолярлигини, антидиуретик 
гормонни аниқлаш); 
– жигарни (жигар ферментларининг фаоллигини, билирубин ва қон ивиш 
омилларини аниқлаш); 
– бош мияни (умумий текшириш, неврологик ҳолатни баҳолаш, кўз тубини 
текшириш, нейросонография, энцефалография, компютер томографияси ва 
ядро-магнит резонанс томография); 
– зардоб осмолярлигини ва электролитлар даражасини, қон зардобидаги 
глюкозани, КАҲ кўрсаткичларини назорат қилиш. 

---

98 
Апгар шкаласи бўйича паст балл олган барча чақалоқлар мониторинг 
кузатувига олиниши керак. Клиник, лаборатор ва аппарат мониторинглари 
фарқланади. 
Клиник мониторинг: тана вазнини назорат қилиш (кунига 2 марта); 
неврологик ва соматик статус динамикаси; суюқлик ҳажмини (овқатланиш, 
инфузия) ва унинг таркибини (калорияси, оқсиллар, углеводлар, ѐғлар) 
ҳисобга олиш; барча суюқлик йўқотишлар ҳажмини ҳисобга олиш; диурезни 
назорат қилиш; ҳар бир кўрикда «оқ доғ» симптомини баҳолаш. 
Аппарат мониторинги: ЮҚТ, АБ, НОТ, МВБ, сатурация назорати. 
Лаборатор 
мониторинг: 
қоннинг 
клиник 
таҳлили, 
Ht, 
Tr, 
ретикулоцитлар қийматларини аниқлаш; ранг кўрсаткич; КОС ва 
электролитлар (К+, Na+, Mg+2, Ca+2); қоннинг биокимѐвий таҳлили 
(глюкоза, умумий оқсил, СРО, билирубин фракциялари, трансаминазалар, 
креатинин, карбамид), сийдикнинг клиник таҳлили; қон ва сийдикнинг 
осмолярлиги; коагулограмма (АПТВ, ПТВ, ПТИ, МНО, тромбин вақти, қон 
кетиш вақти, фибриноген); биологик ажралмаларни экиш; кўкрак қафаси ва 
қорин бўшлиғининг умумий рентгенограммаси; бош мия ва қорин бўшлиғи 
аъзоларининг УТТ; МРТ. 
Дифференциал ташхисотни қорин ичи инфекциялари, интракраниал ва 
ўмуртқа туғруқ шикастлари, ўткир буйрак усти етишмовчилиги, 
паренхиматоз аъзоларнинг шикастланиши, диафрагма чурралари, юракнинг 
туғма нуқсонлари, постгеморрагик камқонлик билан ўтказиш керак.