Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Клиник кўриниши
. 
Стенознинг ифодаланган даражасида ўпка артериясига йўналган қон 
оқимига каттагина қаршилик бўлганида, ўнг қоринчадаги веноз қон асосан 
ўпка артериясига эмас, балки аортага тушади, бу эрта ва кучли ифодаланган 
цианоз ривожланишига олиб келади. Бундан ташқари, цианознинг 
кучайишига ҚАТН орқали ўнгдан–чапга йўналган шунт сабабчи бўлади. 
Цианоз даражаси нуқсонларнинг турли вариантларида ўзгариб туради, 
клиник кўринишларнинг кенг доираси мавжуд – янги туғилганлик даврида 
ўлимга олиб келадиган ифодаланган цианоздан ва оғир гипоксиядан, 
нисбатан яхши башоратга эга пушти ѐки ацианотик деб номланган 
шаклларигача. 
ФТда ўзига хос клиник синдром – бу кўпинча ҳаѐтининг 2–3 ойлигида 
юзага 
келадиган 
ҳансираш–цианозли 
хуружлардир, 
улар 
кескин 
безовталаниш ривожланиши, ҳансираш ва цианознинг кескин кучайиши 
билан намоѐн бўлади, бунда эс–ҳушни йўқотиш, тортишишлар юзага келиши 
мумкин. Бу хуружлар ўнг қоринчанинг чиқиш бўлими кескин спазми, 
стенозланган ўпка артерияси спазмлари билан боғлиқ. Боланинг йиғлаши, 
мўл овқатлантириш, дефекация ҳаракати, ҳар қандай стрессли вазият 
қўзғатувчи омиллар бўлиши мумкин. 
Ташхислаш
. 
Аускултацияда юракда турли жадалликдаги систолик шовқин 
эшитилади, унинг эпимаркази қоринчалараро тўсиқ нуқсони жойлашган жой 
устида бўлади. 

---

414 
Электрокардиограммада юракнинг электр ўқининг ўнг томонга оғиши, 
Гис тутами ўнг оѐқчаси тўиқ блокадаси. 
Рентгенологик ўпка майдонларининг шаффофлиги ошганлиги, юрак 
ўлчамлари унча катта эмас, “голланд пойабзали” (бели аниқ, чўққи 
кўтарилган) кўринишидаги ўзига хос шаклга эга. 
Юракнинг УТТ бўйича нуқсоннинг барча анатомик тафсилотларини 
аниқлаш ва жарроҳлик тузатиш тактикасини белгилаш мумкин. Жарроҳлик 
даволашсиз болаларнинг тахминан 30% кўкрак ѐшида вафот этади. 
Ўлимнинг асосий сабаби – гипоксия. Ўпка артерияси тромбози, церебрал 
тромбозлар ва абсцесЎАСр, инфекцион эндокардит каби ҳалокатли 
асоратлар бўлиши мумкин. 
Даволаш
. 
Гипоксемик 
(ҳансираш–цианотик) 
кризлар 
β–блокаторларни 
тайинлашни тақоза қилади. Хуружни енгиллаштириш учун анаприлин (0,01–
0,02 мг/кг дан вена ичига ѐки мушак орасига), релан (0,2–0,3 мл) юборилади. 
Хуружлар олдини олиш учун перорал анаприлин (атенолол) кунига 1 мг/кг 
гача (атенолол 0,5 мг/кг/кун) дозада узоқ вақт давомида буюрилади. 
Ҳаѐтий кўрсатмаларга кўра, нуқсоннинг жарроҳлик коррекцияси янги 
туғилганлик даврида амалга оширилиши мумкин.