Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

10-БОБ. ТЕРИ, КИНДИК ҚОЛДИҒИ ВА КИНДИК ЯРАСИ 
КАСАЛЛИКЛАРИ. 
ТЕРИНИНГ, КИНДИК ҚОЛДИҒИНИНГ НОИНФЕКЦИОН 
КАСАЛЛИКЛАРИ. 
Опрелости – қаттиқ юзалар билан алоқада бўлган тери юзаларининг 
яллиғланиши, қўпол йўргакларга ишқаланганда, сийдик ва нажаслар билан 
таъсирланганда ҳам юзага келади. Опрелостлар пайдо бўлиши кўпинча 
конституциянинг индивидуал хусусиятларига боғлиқ (мойиллик). 
Клиник кўриниши
. 
Опрелостлар кўпинча думба соҳаларида, қориннинг пастки қисмида, 
бўйиндаги, қўлтиқ остидаги, човдаги, сондаги ва бошқа жойдаги табиий тери 
бурмаларида пайдо бўлади. Опрелостнинг учта даражаси фарқланади: 
– тери бутунлиги бузилмасдан рангининг ўртамиѐна қизариши; 
– кўриниб турган эрозияларга эга яққол қизариш; 
– эрозияларнинг ўзаро қўшилиб кетиши натижасида терининг намли 
қизариши, яралар пайдо бўлиши мумкин. 
2– ва 3-даражали опрелостлар тезда инфицирланиши мумкин. 
Даволаш
. 
Тўғри парваришга риоя қилиш ва маҳаллий даволашни олиб бориш 
жуда муҳимдир. 
Парвариш қилиш қуйидагилардан иборат: 
– болани тез-тез юргаклаш. Боланинг нам тагликларда узоқ вақт қолишига 
йўл қўймаслик, астарли чойшаб, пластик плѐнкаларни ишлатмаслик керак; 
– ҳар куни калий перманганат эритмаси (1:10000), танин (1% ли эритма), 
ромашка, арпабодиѐн, шалфей, эман пўстлоғининг қайнтамалари қўшилган 
қайнатилган сувда даволаш-гигиеник ванналар қўлланилади. Ҳаммомдан 
сўнг опрелость жойи юргак билан эҳтиѐткорлик ила намланади ва болалар 

---

283 
креми ѐки 2% ли танинли малҳам, стерил вазелин ѐки кунгабоқар ѐғи билан 
ѐғланади. 
Маҳаллий 
даволаш
– эрозия ѐки яралар бўлса, уларни анилин 
бўѐқларининг 1% ли сувли эритмаси билан ѐғлаш тавсия этилади. 
Терининг кучли намлигида ҳўл примочкалар – таниннинг 1-2% ли 
эритмаси, 0,25% ли кумуш нитрат эритмаси билан очиқ юргаклаш, 
шунингдек маҳаллий ултрабинафша нурлантириш кўрсатилган. 
Терлама. 
Терлама – бу тер безларининг гиперфункцияси, уларнинг очилиш 
жойлари ва улар атрофидаги қон томирларнинг кенгайишига боғлиқ бўлган 
кенг 
тарқалган 
ѐки 
локализацияланган 
терининг 
шикастланиши. 
Терламанинг пайдо бўлиши терининг ҳаддан ташқари қизиши ва етарли 
даражада парвариш қилинмаслиги билан боғлиқ. 
Клиник кўриниши
. 
Бўйинда, қориннинг пастида, кўкрак қафасининг юқори қисмида, 
терининг табиий бурмаларида кўпгина кичкина (диаметри 1 – 2 мм) қизил 
тугунчалар ва доғларнинг пайдо бўлиши характерлидир. Боланинг умумий 
аҳволи бунда зарар кўрмайди. 
Даволаш
. 
Парваришлашдаги нуқсонлар бартараф этилади, кучсиз пушти ранггача 
перманганат калий (1: 10000) қўшилган қайнатилган сувда даво-гигиеник 
ванналар қўлланилиши зарур, сўнгра кукунлар – болалар, цинкли талк билан 
пудрлаш лозим.