Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги умиров С. Э., Қодиров З. З

2-
жадвал 
М. шаҳрида 2011 йили аҳоли турли гуруҳларининг ўткир ичак инфекциялари 
билан касалланиши 
Т.р. 
Гуруҳ 
Гуруҳ 
аъзолари 
сони 
катталиклар 
Аниқланган 
беморлар 
сони 
P (%) 
I (‰
оо
) 
1 
Уюшмаган болалар 
8725 
63 
15,8 
722,1 
2 
Мактабгача болалар 
муассасалари 
тарбияланувчилари 
11217 
86 
21,6 
766,7 
3 
Мактаб, 
лицей, 
коллежлар 
ўқувчилари 
55833 
117 
29,3 
209,5 
4 
20 ёшдан юқори 
ёшдагилар 
125218 
133 
33,3 
106,2 
Жами аҳоли 
200993 
399 
100 
198,5 
Аҳолининг турли гуруҳларида касалланганлар улушининг турлича бўлиши 
фақатгина ЎИИ билан касалланиш хавфи турличалигига эмас, 
таққосланаётган гуруҳлардаги аҳоли сонининг фарқ қилишига боғлиқдир. 
Айнан шу сабабга кўра, уюшмаган болалар гуруҳида ЎИИ билан касалланиш 
хавфи (интенсив кўрсаткич - 722,1‰оо), 20 ёшдан юқори ёшдагилар 
гуруҳидагига (106,2‰оо) қараганда 6,8 марта каттадир. Нисбатан 
касалланиш хавфи юқори эмаслигига қарамасдан, 20 ёшдан юқори ёшдагилар 
гуруҳига мансуб шахслар сонининг кўплиги ЎИИ билан жами 
касалланишнинг1/3 қисмини ташкил этган. Шундай қилиб, аксарият 
ҳолларда экстенсив кўрсаткич қийматига қараб аҳолининг турли гуруҳларида 

---

касалланиш частотаси ва хавфи ҳақида хулоса чиқариш ноўрин. Ушбу 
умумий қоидадан фақатгина касалланганлар ҳиссаси айнан битта гуруҳга 
мансуб аҳолига нисбатан таҳлил этилаётган ҳолатлар истиснодир. 
L
. шаҳрида 2011 йили қайд этилган юқумли ва паразитар касалликлар 
ҳисоб шакллари бўйича улуши 3-жадвалда келтирилган. Ушбу маълумотлар 
L
. шаҳрининг 2011 йилдаги аҳолисига тааллуқли, шу сабабли бу ҳолатда 
экстенсив кўрсаткич нисбати касалланишнинг интенсив кўрсаткичи 
нисбатига мос келади. Демак, L. шаҳри аҳолисининг 2011 йилдаги 
касалланиш хавфи нисбати ҳам шунақа бўлади. Масалан, L. шаҳри 
аҳолисининг 2011 йилда ЎРВИ билан касалланиш хавфи вирусли гепатитлар 
билан касалланиш хавфидан 21,7 баробар юқори бўлган (3-жадвал).
Баъзан, экстенсив кўрсаткич динамикасини изоҳлашда ҳам типик 
хатоликка йўл қўйилади. Бирон гуруҳда касалланганлар улушининг 
пасайишини, шу гуруҳдаги касалланишни белгиловчи омилларнинг таъсири 
билан, хусусан шу гуруҳга нисбатан амалга оширилган эпидемияга қарши 
тадбирларнинг самарадорлиги сифатида баҳоланади.