Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги умиров С. Э., Қодиров З. З

Яққоллик кўрсаткичи 
Яққоллик кўрсаткичи таққосланаётган мутлақ катталиклар ёки интенсив 
ва экстенсив кўрсаткичлар қаторини осон тушунадиган тарзда тақдим этиш 
имконини беради. Бунинг учун дастлаб қатордаги катталиклардан бири – 
бошланғич катталик – 100 га тенглаштирилади (10
n 
га тенг исталган рақам 
бўлиши мумкин), қатордаги бошқа катталиклар эса бошланғич рақамга 
нисбатан қайта ҳисобланади. Бошланғич катталик сифатида, албатта, 
таққосланаётган қатордаги минимал ёки максимал кўрсаткичлардан бири 
танланади. 
Яққоллик кўрсаткичи таққосланаётган катталикларнинг ҳақиқий
қийматини мавҳумлаштиради, лекин қатордаги катталиклар ўртасидаги 
тафовутни ҳамда уларнинг ўзгариш тенденциясини янада тушунарлироқ ва 
яққолроқ кўрсатиш имконини беради. Яққоллик кўрсаткичи аксарият 
аҳолининг “шахс” ва/ёки “макон” белгилари бўйича ажратилган 
гуруҳларидаги касалланиш кўрсаткичларидаги фарқни акс эттиришда 
қўлланилади (5-жадвал). 
5-
жадвал 
М. шаҳридаги аҳоли турли гуруҳларининг 2011 йилда ўткир ичак 
инфекциялари билан касалланиши 
Т.р. 
гуруҳ 
I 
(‰
оо
) 
Яққоллик кўрсаткичи (%) 
1 
Уюшмаган болалар 
722,1 
94,2 
2 
Мактабгача болалар муассасалари 
тарбияланувчилари 
766,7 
100,0 
3 
Мактаб, 
лицей, 
коллежлар 
ўқувчилари 
209,5 
27,3 
4 
20 ёшдан юқори ёшдагилар 
106,2 
13,9 
Жами аҳоли 
198,5 
25,9 
 

---

3-
БОБ. ЭПИДЕМИОЛОГИК ТАДҚИҚОТЛАР ДИЗАЙНИ 
Эпидемиологик тадқиқот дизайни – муайян тадқиқотни режада кўзда 
тутилган тартибда (тарзда) ташкил этиш ва ўтказишнинг ўзига хос 
жиҳатларидир. Эпидемиологик тадқиқотларнинг хилма-хиллиги ва улар 
ўртасидаги тафовутлар кўплаб атамаларни қўллашни тақозо этади ва фақат 
уларнинг уйғунлиги тадқиқотларни ташкил этишнинг, ўтказишнинг ўзига 
хос жиҳатларини тўла-тўкис акс эттира олади.