Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент вилояти чирчиқ давлат педагогика институти махсус сиртқи бўлими

Бадиий гимнастика элементларини ўргатиш методикаси
Умумтакомиллаштирувчи машқлар бу - танани алоҳида қисмлари билан бажариладиган ҳаракатлар ёки турли тезлик, кўлам ва ҳар хил даражадаги мушак зўриқишини талаб қилувчи ҳаракатлар бирлиги. Бу машқлар жисмоний сифатларни, гавдани тик тутишни шакллантириш ва ўқувчиларни янада мураккаб ҳаракатларга ўргатиш мақсадида қўлланилади. Танани алоҳида қисмлари ёки мушаклар гуруҳига танлов таъсир (кўпинча) қўлланилиши мумкин. Шу мақсадда машқлар тақсимланиши асосида анатомик сифат мавжуд: қўл мушаклари ва бел қисми, тана ва бўйин мушаклари, оёқ мушаклари ва бутун тана учун.
Бундан ташқари, барча машқлар куч, эгилувчанлик, тезлик, чаққонлик, мушакларни бўшаштириш, гавдани тик тутишни ривожлантириш машқларига бўлинади.
Умумтакомиллаштирувчи машқлар ҳаракатлар мажмуи сифатида фойдаланилади. Бу комплексга киритилган машқлар организмга ҳар томонлама таъсир қилиши керак. Шу мақсадда улар тананинг турли қисмлари турли йуналиш, ўзгарувчан тезлик ва мушаклар зўриқиши билан бажарилади. Комплексдаги машқлар сони, гигиеник гимнастика учун- 8 тадан 15 тагача, жисмоний тарбия (гимнастика) дарсининг тайёрлов қисмида — 10-15 та, атлетик гимнастика учун 5 тадан ортиқ..
Эрталабки бадантарбия машқлар комплексини қуйидаги кетма-кетликда ташкил этиш тавсия этилади:
керишиш машқлари (умуртқа поғонасини чўзиш ва тик қоматни ҳис қилиш учун );
бутун оганизмни функционал фаолиятини яхшилаш мақсадида бир-иккита умумий таъсир машқлари (танани ва оёқларнинг куп мушаклари иштирокида);
турли мушаклар гуруҳи, аста-секин танани қолган қисмларини жисмоний кучайишига қаратишга мўлжалланган бир қатор машқлар тўплами;
касбий-амалий ҳарактерга эга бир-иккита машқлар;
юриш ва югуриш;
мушаклар бўшаши ва нафас олишни тўғрилаш машқлари. Улар кундузги бадантарбия машқлари бадиий гимнастика, сув муолажалари ва массаж қилиш билан тугатилади.
Жисмоний тарбия дастурига асосан бадантарбия, машғулот тариқасида очиқ ҳавода ўтказилади (чидамлиликни текшириш мақсадида югуриш).