Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети иқтисодиёт факультети

2. Макроиқтисод ва инвестициялар алоқадорлиги
Макроиқтисод инвестицияларни жалб этиш учун энг аввало муҳит яратади ва инвестиция жараёнини рабатлантиради. Макроиқтисодий назарияда инвестициялар - I, уй хўжаликларининг истеъмол харажатлари - C , ҳукумат харажатлари - G ҳамда соф експорт харажатлари - Хn билан бирга жами харажатларни (жами талаб) ташкил етади ёки унинг бир қисми деб қаралади. Яъни:
ЯММ  C+G+I+Xn ёки C  Г И  Хн
Инвестиция маблағларининг асосий манбаи бўлиб ёпиқ иқтисодиёт шароитида мамлакатдаги уй хўжаликлари Жамғармалари – Сп ҳамда ҳукумат Жамғармалари -Сг ҳисобланади.
С  Сп  Сг
Очиқ иқтисодиёт шароитида бунга хорижга чиқариладиган мамлакат ички Жамғармалари билан хориждан инвестициялар ва кредитлар кўринишида кириб келадиган Жамғармалар ўртасидаги фарқ -Схн ҳам қўшилади:
С  Сп Сг Схн
Инвестициялар ҳажмидаги у ёки бу манба улуши мамлакатнинг иқтисодий ривожланиш даражасига, мамлакатдаги даромадлар даражасига, ижтимоий тузилмага, амалга оширилаётган иқтисодий вазифалар, иқтисодий сиёсат стратегиясига боғлиқ.
Инвестициялар ҳажмини белгиловчи асосий омиллар фоиз ставкаси ва кутилаётган ўртача фойда меъёри ҳисобланади. Иқтисодиётга қилинадиган инвестициялар ҳажми фоиз ставкасига тескари пропорционал катталик ҳисобланади.
Инвестицияга талаб функцияси қуйидаги кўринишга эга:
И_талаб = Е – дР + нЙ
Бу ерда: И_талаб- иқтисодиётда инвестицияларга талаб ҳажми;
Е – фоиз ставкаси нолга тэнг бўлгандаги инвестицияларга максимал талаб ҳажми;
д – фоиз ставкаси ўзгаришига инвестициялар ҳажми ўзгариши боғлиқлигини кўрсатувчи эмпирик коеффициент;
Р – банк фоиз ставкаси;
Инвестицияга бўлган талабни графикдаги ифодаси
R
I
10 20

н – инвестициялашга чекланган мойиллик;

Й – жами даромад (ялпи миллий маҳсулот);
Фоиз ставкасининг тушиши билан инвестицияга талаб ошиб боради.
IS ва LM моделини инвестиция сиёсатига бевосита боғлиқлиги макроиқтисодиётда кўрсатиб ўтилган. Шунингдек фискал сиёсат ва монитар сиёсат билан узвий боғлиқдир.