Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти

Тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлигини аниклаш.
3.1-жадвал

Тажриба номери	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1-намуна Палатно	25	23	22	26	25,2	28,3	27,6	26,2	23,2	25,10
2- намуна Саржа	26,3	25,4	28,6	24,2	27,3	27,6	28,7	29,3	30,5	32,12

Тажрибадан олинган тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлигини ўртача қийматлари ва хатолиги математик статистика усулда таҳлил қилинди.
1.Ўртача қиймат:
=1/10(25+23+22+26+25,2+28,3+27,6+26,2+23,2+25,10)=25,16
2. Диссперсия:
С= С{Й}=1/10-1[(7-7.33)²+(7.1-7.33)²+(7.4-7.33)²+(7.5-7.33)²+(7.6-7.33)²+(7.3-7.33)²+(7.7-7.33)²+(7.1-7.33)²+(7.2-7.33)²+(7.4-7.33)²]=0.0534
3.Ўртача квадратик оғиш:
С= =
4.Критик қиймат:
= =1.68
В_Рмин= = =1.5

5.Вариация коеффиценти:

С = = 100=3.15
6.Ўртача қийматни абсолют хатолик сони:
Э = Э(Й)=2,22 0.231/3,1=0.17
7.Ўртача кийматни нисбай хатолик сони
С(Й)=2,223.15/ 3,1=3.97

3.1-расм. Тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлик

3.2-расм. Тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлик

Тўқиманинг танда бўйича узилиш кучини аниқлаш

3.2-жадвал

Тажриба номери	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1-намуна Палатно	576,3	490,6	460,2	555,2	587,9	530,3	510,6	567,3	590,2	535,8
2-намуна Саржа	590,3	610,5	605,3	580,4	620,5	635,2	640,9	680,2	676,6	672,1

Тажрибадан олинган тўқиманинг танда бўйича узилиш кучини ўртача қийматлари ва хатолиги математик статистика усулда таҳлил қилинди.

1.Ўртача қиймат:

2.Диссперсия:
С= С{Й}=1/10-1[(1930-1941.5)²+(1935-1941.5)²+(1938-1941.5)²+(1942-1941.5)²+(1945-1941.5)²+(1940-1941.5)²+(1946-1941.5)²+(1944-1941.5)²+(1950-1941.5)²+(1945-1941.5)²]=34.72
3Ўртача квадратик оғиш:
С= = 5.89

3. 
   Критик қиймат:
   

= = 1.51
В_Рмин= = =2.05
5.Вариация коеффиценти:
С = = 100=0.3
6.Ўртача қийматни абсолют хатолик сони:
Э = Э(Й)=2.26 5.89/3.1=4.29
7. Ўртача қийматни нисбий хатолик сони
С(Й)=2,260.3/ 3.1=0.39

3.4-расм. Тўқиманинг танда бўйича узилиш кучи



3.5-расм Тўқимани танда бўйича узилиш кучи графиги
Тўқимани арқоқ бўйича узилиш кучини аниқлаш
3.3-жадвал

Тажриба номери	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1- намуна полотно	340,3	350,6	380,2	410,2	450,3	320,8	360,2	420,3	360,7	380,2
2- намуна саржа	360,2	370,6	340,4	320,3	310,3	365,8	375,2	405,1	390,7	384,1

Тажрибадан олинган тўқиманинг арқоқ бўйича узилиш кучини ўртача қийматлари ва хатолиги математик статистика усулда таҳлил қилинди.
1.Ўртача қиймат:
=1/10(1580+1585+1590+1595+1600+1585+1610+1615+1590+1595)=1594.5
2.Диссперсия:
С= С{Й}=1/10-1[(1580-1594.5)²+(1585-1594.5)²+(1590-1594.5)²+(1595-1594.5)²+(1600-1594.5)²+(1585-1594.5)²+(1610-1594.5)²+(1615-1594.5)²+(1590-1594.5)²+(1595-1594.5)²]=98.03
3. Ўртача квадратик оғиш:
С= = 9.9
4.Критик қиймат:
= = 2.17
В_Рмин= = =1.54
5.Вариация коеффиценти:
С = = 100=0.62

6.Ўртача қийматни абсолют хатолик сони:

Э = Э(Й)=2.26 9.9/3.1=7.22
7. Ўртача қийматни нисбий хатолик сони
С(Й)=2,26 0.62/ 3.1=0.80

3.6-расм Тўқимани арқоқ бўйича узилиш кучи графиги



3.7-расм Тўқимани арқоқ бўйича узилиш кучи графиги
3.2 Махсус тўқимани қиёсий таҳлили
Махсус тўқимага бўлган асосий талаб унинг юқори мустаҳкамлиги, қалинлиги, йиртилишга чидамлилиги ва ҳ.к.з.кўрсаткичлардир.Махсус тўқимани ишлаб чиқаришда хом-ашё сифатида 100% пахта ипидан фойдаланилди.
Қуйидаги жадвалда тўқиманинг тахтлаш кўрсаткичлари келтирилган.
3.4-жадвал

№	Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	Қиймати
1.	Танда ипининг чизиқий зичлиги	Текс	25х2
2.	Арқоқ ипининг чизиқий зичлиги	Текс	25х2
3.	Тўқиманинг танда бўйича зичлиги	ип/10см	240
5.	Тўкиманинг арқоқ бўйича зичлиги	ип/10см	160
6.	Тиғ номери	тиш/10см	60
7.	Тиғ тишидан ўтказилган иплар сони	Ип	4
8.	Ўрнатилган шодалар сони	Шода	12
9.	Ўрилиш раппорти -танда бўйича -арқоқ бўйича	Ип	8 12

Тўқима намунасининг физик-механикхоссалари ТТЕСИ «CENTEX UZ» лабораториясида синовдан ўтказиб аниқланди.

Тажриба натижаларига кўра тўқимани сирт зичлиги (“ГХ-400”ускунаси ёрдамида) – 258,2 г/м²; ҳаво ўтказувчанлиги (АП-360СМускунаси ёрдамида) – 32,12 см³/см²*сек;
Тўқимани узилиш кучи (Статимат) –танда бўйича 674,6 Ҳга; арқоқ бўйича 384 Ҳ; узилишдаги узайиши–танда бўйича 38,8 %; арқоқ бўйича 16 %; ишқаланиши –танда бўйича 10100 Гр/с;
Яратилган махсус тўқима 100% пахта ипларидан ишлаб чиқарилиб,мустаҳкамлиги, сув ўтказувчанлиги, ҳаво ўтказувчанлиги, узилиш кучи каби кўрсаткичлари бўйича талаб этилган миқдорларга жавоб беради ва у ишлаб чиқаришга тадбиқ этиш тавсия этилади.
Ишлаб чиқилган махсус тўқиманинг физик-механик кўрсаткичлари бошқа курашчилар кийимларини тикишга мўлжалланган тўқималар намуналари билан таққосланди.Барча намуналарнинг физик-механик кўрсаткичлари қуйидаги жадвалда келтирилган.
Спорт тўқима наъмуналарнинг физик-механик кўрсаткичлари
3.5-жадвал

Намуналар номланиши	Тўқиманинг узиш кучи, Н		Тўқиманинг узишдаги узайиши, %		Ишқаланишка чидамлилиги, тсикл	Ҳаво ўтказувчанлик, см^2, см^3/сек	Ғижимланувчанлиги
	Танда	Арқоқ	Танда	Арқоқ			Танда	Арқоқ
1-вариант	572,5	355,8	39,75	16	7500	25,10	46,6	50
2-вариант	674,6	384	38,8	16	10100	32,12	27,7	66,6

3.8-расм Тўқимани танда бўйича узилиш кучи гистограммаси
3.9 -расм Тўқимани танда бўйича узилиш кучи гистограммаси

3.10-расм Тўқиманинг арқоқ бўйича узилиш кучи гистограммаси

3.11-расм Тўқиманинг арқоқ бўйича узилиш кучи гистограммаси



3.12-расм Тўқиманинг танда бўйича узилишдаги узайиши гистограммаси

3.13-расм Тўқиманинг танда бўйича узилишдаги узайиши гистограммаси



3.14-расм Тўқиманинг арқоқ бўйича узилишдаги узайиши гистограммаси



3.15-расм Тўқиманинг арқоқ бўйича узилишдаги узайиши гистограммаси

3.16-расм Тўкимани ишқаланишга чидамлилиги гистограммаси

3.17-расм Тўкимани ишқаланишга чидамлилиги гистограммаси

3.18-расм Тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлиги гистограммаси



3.19-расм Тўқиманинг ҳаво ўтказувчанлиги гистограммаси

3.20-расм Тўқиманинг ғижимланиши (танда) гистограммаси

3.21-расм Тўқиманинг ғижимланиши (танда) гистограммаси
Хулоса

1. 
   Тажриба натижаларига кўра тўқимани сирт зичлиги (“ГХ-400” ускунаси ёрдамида) - 258 г/м²;
   
2. 
   Ҳаво ўтказувчанлиги (АР-360СМ ускунаси ёрдамида) – 32,12 см³/см²сек.;
   
3. 
   Тўқимани узилиш кучи (Статимат) танда бўйича– 674,6 Ҳ, арқоқ 384Н тенг эканлиги аниқланди;
   
4. 
   Тўқимани узилишдаги узайиши-танда бўйича38,8%;арқоқ бўйича 16%;
   

Тўқимани ишқаланиши-танда бўйича 10100 Гр/с;

3.3 СПОРТЧИЛАР КАРАТЕ КИЙИМИГА МЎЛЖАЛЛАНГАН ТЎҚИМАНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШДАН КУТИЛАДИГАН ИҚТИСОДИЙ САМАРАДОРЛИК
Миллий иқтисодиётнинг тўқимачилик саноати тармоғини ривожлантиришда янги ассортиментдаги тайёр маҳсулотлар ишлаб чиқариш ҳажмини кенгайтириш муҳим аҳамият касб этади.
Диссертацияда тавсия этилаётган янги спортчилар карате тўқимасини ишлаб чиқаришга жорий этилиши натижасида қуйидагиларга асосан иқтисодий самарадорлик кутилади:

1. 
   Республикада импорт ўрнини босувчи янги спортчилар карате тўқимасини ишлаб чиқариш
   
2. 
   100% рахта ипларидан янги янги спортчилар карате тўқимасини ишлаб чиқариш
   

Иқтисодий самарадорликни кўрсатгичларни ҳисоблаш учун қуйидаги маълумотларни қабул қиламиз. Спортчилар ’’Қарате’’ кийимига мўлжалланган тўқимани ишлаб чиқаришдан кутиладиган иқтисодий самарадорлик
3.1-жадвал

№	Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	Кўрсатгичлар
1.	Тўқув дастгоҳи русуми ва сони		Сомет
2.	Дастгоҳ бош валининг айланишлари сони	мин^-1	400
3.	Тўқима эни	См	1.9
4.	Тўқув дастгоҳи унумдорлиги	м/с	22
5.	Хом ашё тури ва чизиқий зичлиги -танда -арқоқ: милк:	текс	Пахта ипи 2522 25*2
6.	Тўқима зичлиги -танда бўйича -арқоқ бўйича:	ип/10см	240 160
7.	Ўрилиш тури		саржа
8.	Шодалар сони	дона	12
10.	1мтўқимагахом ашё сарфи -танда ипи -арқоқ ипи:	Гр	147 68
13.	1м маҳсулот таннархи	Сўм	12000
14.	1 м маҳсулотни сотиш баҳоси	Сўм	16500
15.	1 м маҳсулотни сотишдан фойда	Сўм	4500