Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

1 м
3
 минерал пахта маҳсулоти учун сарфланадиган ашёлар ҳисоби 
(битум боғловчили бикр плиталар) 
Ҳисоблаш учун берилганлар:
1.
Бикр плиталарнинг ҳажм оғирлиги 

=20 кг/ м
3
; 
2.
Қуруқ моддага бўлган боғланишлар миқдори С
1
=14%; 
3.
Қирқишдаги йўқолишлар,K=4%;
4.
Битум боғловчиларининг пуфлашдаги йўқолиши, С
2
=1%. 
Цехнинг йиллик ишлаб чиқаришини билган ҳолда, масалан, П=10000 м
3
бўлса, у ҳолда бикр плиталарни ишлаб чиқарилиши, тонна ҳисобида 
2000
2
,
0
10000







П
П
Т
т/йилига бўлади. 
Йўқолишларни ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқариш миқдори 
2080
100
4
100
2000
100
100








К
П
П
Т
т/йилига бўлади. 
Бикр плиталардаги битум боғловчиларининг миқдори (оғирлик ҳисобида).
С
йилига
= С
йил
294
01
,
1
291
100
100
2





C
т/йилига 
Пахтани олиш учун эритманинг сарфи қўйидаги йўқолишларни ҳисобга 
олган ҳолда аниқланади 

---

199 
а) ишлаб чиқариш жараёнида пуфланишнинг турига қараб эритма 
чиқиндилари, К
1
=1,2%.
Бу шартлар бўйича цеҳнинг ишлаб чиқришни қаноатлантириш учун 
қўйидагича эритма талаб қилинади
Р
йилига
= В
йилига
2284
22
,
1
1872
100
100
1






K
K
т/йилига 
Юқорида аниқланганидек, шихта 83% ни домна шлаки ва 17% ғишт 
синиғини ташкил этади. Бундан технологик йўқолишлар (х=5%)ни ҳисобга 
олган ҳолда керакли ашёлар бўлган йиллик талаб миқдорини аниқлаш 
мумкин
Шлак = Р
йиллик
1990
10000
105
83
2284
100
100
)
5
100
(
83







т/йилига 
Ғишт синиғи = Р
йиллик
408
10000
105
17
2284
100
100
)
5
100
(
17







т/йилига 
Юқори сифатли кокснинг йиллик сарфи 1 м
3
эритма учун 150 кг ҳисобида 
аниқланади.