Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент кимё-технология институти



Download 1,35 Mb.
bet5/24
Sana23.02.2022
Hajmi1,35 Mb.
#169537
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24
Bog'liq
Fizika Labaratoriya

Асбобнинг тузилиши ва иш услуби


Қаттиқ жисм зичлигини гидростатик тортиш усули билан аниқлашда (1-расм) текшириладиган жисмни тарозининг илгагига осиб, ўнг паллага тошларни қўйиш билан жисмнинг ҳаводаги оғирлик кучи аниқланади.

1 - расм
Унинг ҳаводаги оғирлиги Р бўлсин. Кейин жисм тагига сув тўлдирилган идиш қўйиб, унга жисм тўлиқ ботирилади, бунда жисм идиш деворларига ва тагига тегмаслиги керак. Сувга туширилган жисмнинг оғирлик кучи камаяди, чунки Архимед қонунига кўра суюқликка ботирилган жисм ўзи сиқиб чиқарган суюқликнинг оғирлик кучига тенг куч билан пастдан юқорига итарилади. Агар жисмининг сувдаги оғирлигини Р1 деб белгиласак, у ҳолда жисм сиқиб чиқарган сувнинг оғрилиги қуйидагидан топилади:


(2)
Бу оғирликни яна бундай ифодалаш мумкин:


(3)
Бунда 0 - сувнинг зичлиги, V0 - сиқиб чиқарилган суюқликнинг ҳажми. Иккинчи томондан бу ҳажм қаттиқ жисмнинг ҳажмига тенг. Агар қаттиқ жисмнинг массасини m зичлигини билан белгиласак, у ҳолда жисмнинг ҳажми қуйидаги формуладан аниқланади:
(4)
(4) формулани (3) га қуйиб,уни (2) чи ифода билан таққослаймиз:



g - эркин тушиш тезланиши. Бундан қаттиқ жисмнинг зичлиги қуйидагича бўлади:


(5)


Ишни бажариш тартиби
1 - машқ
1. Жисмнинг массаси аниқланади.

  1. Параллелепипед шаклидаги жисмнинг эни, бўйи, узунлиги

штангенциркуль ёрдамида ўлчанади: эни - а, бўйи – в, - узунлиги.
Сўнгра жисмнинг ҳажми қуйидаги формуладан топилади:


  1. Қаттиқ жисмнинг зичлиги формула ёрдамида аниқланади.

Тажриба бир неча марта такрорланади ва олинган натижалар қуйидаги жадвалга ёзилади.
1 - жадвал



m
(кг)


(м)


(м)


(м)

v
3)


(кг/м3)

<>







1































2


































Download 1,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish