Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

 
3.3.5-жадвал 
Қашқадарё вилоятидаги йирик саноат корхоналарида банд 
бўлган ишчиларнинг меҳнат қўнимсизлиги даражаси 
таҳлили
172
 
 
№ 
Кўрсаткич номи 
Йиллар 
2011 
2012 
2013 
2014 
2015 
1. 
Кадрлар қўнимсизлиги, фоиз 
ҳисобида (ишчиларнинг 
ўртача йиллик ҳисобидан) 
0,35 
0,56 
0,37 
2,01 
1,78 
2. 
Кадрлар қўнимсизлигининг 
ўзгариши (ўтган йилга 
нисбатан таққослама, фоиз 
ҳисобида) 
103,2 
160,0 
65,9 
544,7 
88,6 
Меҳнатни тўғри ташкил қилинганлигини кўрсатувчи муҳим 
омиллардан бири бу кадрлар қўнимсизлигидир. Кадрларнинг тез-
тез алмашиниб турмаслиги қотиб қолиш ҳамда ишчи кучининг 
қаришига олиб келади. Аммо шу билан бирга ҳаддан ташқари тез 
ўзгариб турувчи кадрлар алмашинуви ҳам ижобий натижага олиб 
келмайди, зеро бу ҳолда катта ишлаб чиқариш тажрибасига эга 
бўлган малакали кадрларни йўқотиш мумкин, янги кадрларни ўқи-
тиш ва тайёрлашга эса узоқ вақт ва маълум миқдордаги молиявий 
харажатлар лозим бўлади. Қолаверса, ишчиларнинг ҳаддан таш-
қари тез ўзгариб туриши раҳбариятнинг бу соҳадаги устуворлигига 
шубҳа пайдо қилади ҳамда ишчилар ўзларининг корхона 
фаолиятидаги ўринларини топа олмасликларига олиб келади.
172
Қашқадарё вилоят статистика бошқармасининг 2010-2015 йиллардаги бюллетен тўпламларидан муаллиф 
ҳисоб-китоби. 

---

180 
Саноат ишлаб чиқариш корхоналарида меҳнат самарадор-
лигини оширишнинг ички омилларидан ташқари, корхоналар 
фаолиятига боғлиқ бўлмаган таъсир кўрсатувчи ташқи омиллар 
орасида қўйидагилар муҳим аҳамиятли ўрин тутади: