Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти халқаро молиявий ҳисобот стандартлари

Қийматнинг ошиши
Қийматнинг камайиши
Биринчи қайта баҳолаш	“Капитал ва резерв” бўлимида қайта баҳолаш бўйича резерв моддасига олиб борилади. Бошқа тўплам даромадлар тўғрисидаги ҳисоботда акс эттирилади	Фойда ва зарарлар тўғрисидаги ҳисоботда.
Кейинги қайта баҳолаш	Агар олдинги қайта баҳолашда қийматнинг камайиши юз берган бўлса, кейинги қайта баҳолашда қийматнинг ошиши даставвал олдинги фойда ва зарарлар тўғрисидаги ҳисоботга олиб борилган зарарни қоплашга ва ундан кейинги қолган қисми “капитал ва резерв” бўлимида қайта баҳолаш резерви моддасига олиб борилади. Бошқа тўплам даромадлар тўғрисидаги ҳисоботда акс эттирилади.	Агар олдинги қайта баҳолаш-да қийматнинг ошиши юз берган бўлса, кейинги қайта баҳолашда қийматнинг камайиши “Капитал ва резерв” бўлимида қайта баҳолаш резерви моддасининг камайишига ва ундан қолган қисми эса фойда ва зарарлар тўғрисидаги ҳисоботда акс эттирилади.

Асосий воситалар объектларини чиқарилишида қайта баҳолаш бўйича резерв тўлиқ тақсимланмаган фойдага ўтказилади.
Асосий воситалар объектларини фойдаланиш баробарида қайта баҳолаш бўйича резервни тақсимланмаган фойдага қуйидаги иккита депресиация суммалари ўртасидаги фарқ сифатида ўтказиш мумкин:
• Қайта баҳоланган қиймати асосида ҳисобланган депресиация харажатлари; ва
• қайта баҳолаш қиймати модели қўлланилмаган ҳолларда ҳисобланган депресиация харажатлари.
4-мисол.2014 йил 1-январда фирма А 100.000 АҚШ долларига асбоб-ускуна харид қилиб олди. Мўлжалланган фойдали хизмат қилиш муддати 10 йил, ликвидацион қиймати эса нолга тенг. Депресиация бир маромда тақсимлаш методи асосида ҳисобланади. Йил охирида холис баҳоловчиларни жалб қилган ҳолда қайта баҳолаш амалга оширилди. Холис экспертларнинг баҳолашлари бўйича асбоб-ускуна $135.000 га баҳоланди. Қайта баҳолангунга қадар асосий восита бошланғич қиймати $100.000 га, жамғарилган депресиация $10.000 га ва баланс (қолдиқ) қиймати $90.000 га тенг.
Қайта баҳолаш санасида бошланғич қиймат ва жамғарилган депресиация суммаси мутаносиб қайта ҳисобланади ва натижада баланс қиймати унинг адолатли қийматига тенг бўлади.
Асосий воситанинг бошланғич қиймати:
($100000 * $135000) / $90000 = $150000
Жамғарилган депресиация:
($10000 * $135000) / $90000 = $15000
Асосий воситанинг баланс қиймати
($150000 - $15000) = $135000
А фирмасининг бухгалтерия ёзувлари қуйидагича бўлади:
1-вариант;
Д-т Асосий воситалар - бошланғич қиймати.......$50000
К-т Капитал – қайта баҳолашдан ўсиш.....................$50000
Д-т Капитал - қайта баҳолашдан ўсиш...............$5000
К-т Жамғарилган депресиация....................................$5000
2-вариант;
Д-т Жамғарилган депресиация.........$10000
К-т Асосий воситалар.............................$10000
Д-т Асосий воситалар.........................$45000
К-т Қайта баҳолашдан ўсиш......................$45000