Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти



Download 1,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/202
Sana23.02.2022
Hajmi1,84 Mb.
#174672
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   202
Bog'liq
pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat

3-
мисол: Ҳалқанинг ички доира юзига нисбати 
А. 3:1 
В. 4:1 
Г. 6:1 
Д. 8:1
Е. 10:1
R қ 4; r қ 2 
Бу топширикни ҳар хил йуллар билан ечиш мумкин. 
Масалан бир йули : 


167 

икки доиранинг юзи хакидаги теоремани эслаш; (уларнинг юзлари нис- 
бати радиуслари квадратлари нисбати каби); 

катта радиус квадратини ҳисобланг: 2қ 42 қ 16; 

ички доиранинг r2 қ 22 қ 4 радиусини ҳисобланг; 

катта доира майдонидан кичик доира майдонини айиринг: 16 - 4 қ 12; 

халка юзининг ички доира юзига нисбатини тўзинг: 12:4 қ 3:1; 

ҳисобланган жавобларни таклиф этилган жавоблар билан солишти- 
ринг ва тўғри жавоб индексини аниқланг (А). 

Психик операциялар умумий сони - 6 та. 
Продуктив ўзлаштириш даражаси топшириклари катта диагностик ва дидактик 
кийматга эга. Уларнинг бажарилиши узвий боғлиқликни, фикрлашни, аклий тахлилни, 
алгоритм тўзишни, янги ахборот тўзишни талаб этади. Ўқитиш натижалари бу ҳолда билим 
ва тажрибага таянади. 
Яна шунга эътибор қилиш керакки, келтирилган шкала мисолдаги топшириклар бир 
хил - доира майдонини ҳисоблаш. Бунда фақат бир хил формула пR2 ишлатилади. Лекин 
ўқувчи фаолияти турлича - (эслаш, намунага караб бажариш, маълум қоидалардан 
алгоритмлар тўзиб, масалани ечиш). Бу нарса ўқитувчига ўқувчиларнинг билим савиясини
босқичма-босқич кўтаришга кумаклашади. Бу нарса педагогик технологиянинг 4-бўлимида 
ҳисобга олинган. 
Продуктив даражадаги тест топширикларига мураккаб ҳисоблашлар киритиш шарт 
эмас. Энг асосийси, бир-бири билан узвий боғлиқ бўлган аклий хулосалардир. Масалан, 4-
мисолда арифметик ҳисоблашлар кўпайтирув жадвалига асосланган бўлса ҳам 300 
ўқувчидан фақат 45 % тўғри ечишади. 
Бу топширик урта мактабларда ўқувчиларнинг математик лаекатини текширувчи 
тестларга ухшаш ушбу тестнинг тўзилиши мураккаблиги шундан иборатки, бунга 
дарсликларда учрамайдиган мисоллар келтирилиши лозим. Шу билан биргаликда 
ўқувчининг мактабда алгебра ва геометрия фанларидан олган билимлари чегарасидан 
чиқмаслик лозим. Агар бу қийинчилик енгилса, демак тест топшириклари янги масалаларни 
ечишдаги ихтироларга тўғри йўналтирилган деб ҳисобланади. Бундай "математик топширик" 
киска муддатли ўқитиш жараёнида эмас, балки мактабдаги бутун математик курсларнинг 
яхши ўтилганлигидан кейин пайдо бўлади. 
Яна бир марта таъкидлаш лозим, ушбу тест топширикларидаги математик ҳисоб-
китоб жуда содда ва ҳеч қандай қийинчилик тугдирмайди. Бу топширик ўқувчидан учала 
квадрат РQ узунлигини аниқлашда мантиқий ёндашувни талаб қилади. 
Тест топшириклари тахлили шуни маълум қилади: эслаб қолиш, сунгра ифодалаш, 
кейин репродуктив ахборотга утиш, ундан сунг продуктив ахборотга, фикрлашга 
йўналтирилганлиги ўқувчиларнинг билимини назорат қилишни такомиллаштиради, 
уларнинг билимларини амалиётда қўллашга ёрдам беради. Ўзлаштириш савияси канчалик 
юқори бўлса, фикрлаш операциялар сони шунчалик кўпаяди. Масалан, 1,2,3-мисоллардаги 
фикрлаш операциялари сони 1,4,6.

Download 1,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish