Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

ITALYAN TILIDA FE’LLI BIRIKMALARNING SEMANTIK 
XUSUSIYATLARI. 
Gulyamova.M.Y (SamDCHTI Ilmiy rahbar) 
Tursunov U (SamDCHTI talaba) 
Barcha tillardagi kabi italyan tilida ham yordamchi fe’llar mavjud. Italyan 
tilida ikkita asosiy yordamchi fe’l bo’lib, bular essere va avere. Ular boshqa 
fe’llarning o’tgan zamonda tuslanishiga yordam berganligi sababli yordamchi 
fe'llar deb ataladi. 
Essere yordamchi fe’li. 
Italyan tilidagi essere yordamchi fe’li ingliz tilidagi to be ga to’g’ri keladi. 
Essere yordamchi fe’lining hozirgi zamon tuslanish shakli quyidagicha: 
Singolare
Plurale 
Io-sono
noi-siamo 
Tu-sei
voi-siete 
Lui\lei-e’
loro-sono 
Essere yordamchi fe’li quyidagi hollarda ishlatiladi: 
1. Essere fe’lining o’tgan zamon shaklini hosil qilishda;
Io sono- Io sono stato 
2. Majhul nisbatdagi fe’llarni hosil qilishda;
Marco prepara il pranzo- Il pranzo e’ preparato da Marco. 
3. Svegliarsi, alzarsi, lavarsi kabi hamma reflessif fe’llarning o’tgan zamon
shaklini yasashda; 
Mi sono svegliato molto presto. 
4. Stare, rimanere, nascere, morire kabi o’timsiz fe’llarning o’tgan zamon
shakllarini yasashda; 
Io sono nato nel 1994. 
5. Andare, partire, tornare, venire, entrare, uscire kabi harakat fe’llarining
o’tgan zamon shakllarini hosil qilishda; 
Io sono partito a casa. 
6. Shaxssiz fe’llarning yoki shaxssiz shaklda ishlatilgan fe’llarning o’tgan
zamon shaklini yasashda; 
Ieri e’ piovuto. 
Essere li birikmalar; 
-essere felice- baxtli bo’lmoq, 
-essere triste- xafa bo’lmoq, 

---

108 
-essere inamorato- sevimli bo’lmoq,