|
Мавзуни мустаҳкамлаш учун амалий машғулотлар:
1. Туроператорлар реклама эълонларини таҳлил қилинг ва улар
ўртасида инклюзив турларни ажратинг. Ўз қарорингизни
тушунтириб беринг.
2. Бирор бир инклюзив турнинг асосий хизматлар тўпламини
тузинг (қўшимча хизматларни инобатга олган ҳолда).
Таянч сўз ва иборалар: туристик хизматлар, хизмат кўрсатиш
даражаси, хизматлар пакети, буюртмали турлар, инклюзив турлар,
хизмат кўрсатиш дастури.
Мустақил назорат қилиш учун топшириқ ва саволлар:
1. Туристик хизматларнинг хусусиятларини айтиб ўтинг?
2. Хизмат кўрсатиш даражаларини айтиб ўтинг?
3. Хизматлар пакетини хусусиятлари нимада?
4. Хизмат кўрсатиш дастури деганда нимани тушунасиз?
5.Хизмат кўрсатиш дастурини тузиш тартиби ҳақида сўзлаб
беринг?
6. Турларни ташкил қилиш технологияси нима билан аниқланади?
7. Оптимал хизмат кўрсатиш дастури деганда нимани тушунасиз?
50
V.Мавзу.Туристларга хизмат кўрсатишни ташкил этиш
Режа:
5.1. Турхизматларни лойиҳалаш.
5.2. Хизмат кўрсатиш стратегияси ва менежменти.
5.3. Хизмат кўрсатиш анимацияси.
5.4. Хизмат кўрсатиш сифати ва уни бошқариш йўллари.
5.1.Турхизматларни лойиҳалаш.
Хизматларни лойиҳалаш учун асос бўлиб унинг қисқача
таърифи хизматлар бозорини тадқиқ қилиш натижасида олинган ва
хизматлар ижрочисининг имкониятларини инобатга олган ҳолда
буюртмачи билан келишилган талаблар тўплами ҳисобланади.
Хизматлар тавсифи тегишли хизмат турига бўлган давлат
стандарти талабларидан паст бўлмаслиги лозим. Лойиҳага
хизматлар истеъмолчилари ва уларнинг мулкларига бўлган хавф
хатарни камайтириш, уларнинг хавфсизлигини таъминлаш бўйича
конкрет талабларни киритиш лозим.
Ҳар қандай хизматларга бўлган туристлар талабининг
ифодаловчи ҳужжатлар ўзида қўйидагиларни сақлаши лозим:
·
туристларга хизмат кўрсатиш усуллари, шакллари ва
жараёнларининг баёни;
·
туристларга хизмат кўрсатиш жараёнларининг тавсифи;
·
зарур ходимлар сони ва уларнинг касбий тайёргарлиги;
·
хизмат кўрсатишни таъминлашнинг кафолати;
·
рекреацион
ресурслар мулкдорлари, санитар-
эпидемиологик назорат органлари, ёнғин назорати ва ҳ.к.
лар билан келишув.
Хизмат кўрсатиш жараёнини лойиҳалаш хизматларни тақдим
этишнинг алоҳида босқичлари ва уларнинг ҳар бири учун алоҳида
технологик ҳариталарни тузиш бўйича амалга оширилади.
Турни
лойиҳалашнинг
натижаси
бўлиб, технологик
ҳужжатлаштириш
ҳисобланади. (технологик
хариталар,
йўриқномалар, қоидалар, регламентлар ва ҳ.к.)
“Туристик саёҳат” хизматини лойиҳалаш 2 босқични кўзда
тўтади.
1) Туристларга хизмат кўрсатиш дастурига мувофиқ
“туристик саёҳат” хизматига кирувчи ҳар бир турни лойиҳалаш.
2) “Туристик саёҳат” хизматини умумий равишда лойиҳалаш.
51
Турист талабларига биноан хизматларни лойиҳалашда
хизматни ижро этувчи ташкилотларнинг имкониятлари инобатга
олиниши лозим. “Туристик саёҳат” хизматининг қисқача тавсифи
маълум ҳудуддаги рекреацион ресурслар имкониятларини
ўрганиш, аҳоли эҳтиёжлари ва тўлов қобилиятини, ҳамда туристик
саёҳатлар турига бўлган талабни ўрганиш асосида тузилади.
Тавсиф туристларга хизмат кўрсатиш дастури лойиҳасида
аниқлаштирилади. Хизмат кўрсатиш дастурини ишлаб чиқишда
қўйидагилар аниқлаб олинади:
- саёҳат маршрути;
- хизматлар ижрочилари-туристик ташкилотлар руйхати;
- ҳар бир хизмат кўрсатувчи ташкилотнинг хизматларни тақдим
этиш даври;
- экскурсиялар ва диққатга сазовар объектлар таркиби;
- бўш вақт тадбирлари комплекси;
- маршрут ҳар бир пунктига ташрифнинг давомийлиги;
- саёҳатда иштирок этувчи туристлар сони;
- ички ташувларга мўлжалланган транспорт турлари;
- гидлар, экскурсиячилар, чет эллик вакиллар йўриқчилар,
таржимонлар шунингдек уларнинг тайёргарлигига бўлган
талаб;
- транспорт воситаларининг зарурий миқдори;
- реклама ахборот воситаларини тайёрлаш тартиби.
Турни лойиҳалашнинг натижалари бўлиб:
·
туристик саёҳатнинг технологик харитаси;
·
ташкилотнинг юкланиш графиги;
·
туристларга хизмат кўрсатиш дастури.
Туристик хизматларга бўлган талаблар:
Мажбурий хаёт ва соғлиқ, мол-мулк хавфсизлиги, атроф-муҳит
муҳофазаси;
Тавсия этиладиган вазифага мувофиқлик, бажаришда
тезкорлик
ва
аниқлик, комплекслик
хизмат
кўрсатувчи
персаналнинг аҳоли қўлайлик эрганомлик, эстетиклик.
Вазифага мувофиқлик. Туристик хизматлар улар йўналтирилган
истеъмолчиларнинг жисмоний имкониятлари ва умидларига
мувофиқ келиши лозим.
Бажаришда тезкорлик ва аниқлик. Тақдим этилаётган
хизматлар хажми, муддати ва хизмат кўрсатиш шартлари йўлланма
чипта, квитанция ва ҳ.к. кўрсатилганларга мувофиқ бўлиши керак.
52
Комплекслик. Хизматларни тақдим этиш туристларнинг нормал
хаёт кечириш учун қўшимча хизматлар (маиший, алоқа, савдо ва
ҳ.к.) олиш имконини таъминлаш лозим.
Хизмат кўрсатувчи ходимларнинг аҳлоқи. Хизмат кўрсатувчи
ходимлар хулқ атворнинг аҳлоқий нормаларига риоя қилиш лозим.
Истеъмолчига хизмат кўрсатиш ходимнинг хушмуомила, дўстона
ва коммуникабеллик муносабатлари кафолатланиши лозим.
Қулайлик. Туристик хизматлар истеъмолчилар учун яратилган
қўлай шароитларда тақдим этилиши лозим.
Эстетиклик туристик ташкилотлар худуди, туристик
мақсадларда
фойдаланиладиган
объектлар, биноларнинг
кўркамлиги дизайнининг мукаммаллиги. Хизмат кўрсатувчи
бинолар интерьерининг кўркамлиги, ҳамда хизмат кўрсатувчи
ходимнинг ташқи кўриниши ва муомала маданияти эстетик
талабларга жавоб бериш лозим.
Эрганомиклик хизмат кўрсатиш давомийлик туристик ва
экскурсион маршрутларнинг мураккаблиги, туристларга тақдим
этиладиган
асбоб-анжомлар, фойдаланиладиган
транспорт
воситалари, мебель ва ҳ.к. туристларнинг физиологик ва
психологик имкониятларига мувофиқ келиши лозим. Хизматларни
лойиҳалашда туристларга хизмат кўрсатиш сифатини назорат
қилиш усулларини инобатга олиш лозим.
Сифат назоратини лойиҳалаш ўз ичига:
·
хизматлар тавсифининг хатоларини тузатиш усулларини
аниқлаш,
·
назорат қилинаётган тавсифларни баҳолаш усулларини
аниқлаш,
·
назорат усуллари: визуал (маршрутлар ва объектларни кўздан
кечириш); аналитик (хужжатлар
таҳлили); ижтимоий
(туристлар сўрови) ва ҳ.к.
Хизматни лойиҳалашнинг якунловчи босқичи бўлиб, лойиҳани
таҳлил қилиш ва бунинг натижасида хатоларни топиш ва бартараф
этиш ҳисобланади.
Туристларга хизмат кўрсатиш жараёни ва лойиҳаланган
туристик хизматлар хужжатларини туристик ташкилот раҳбари
буюртмачи билан келишган ҳолда тасдиқлайди. Лойиҳада
ўзгаришлар фақат буюртмачи билан келишилган ҳолда ва фақат
асосланган ҳоллардагина тур ташкилот раҳбари томонидан
тасдиқланади.
53
Do'stlaringiz bilan baham: |
