Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги равшанов С. С, Мирзаев Ж. Д. Дон ва дон маҳсулотлари экспертизаси

Маккажухори ёрмаси. Маккажухори ёрмасиишлаб чиқариш усули ва ёрмачалар ўлчамларигақараб қуйидаги турларга бўлинади:
- қайроқланган маккажухори мева қобиғи ва муртагини ажратиш, қирраларини думалоқлаш йўли билан олингантурли шаклдаги, оқ ёки сариқ рангли маккажухори донлари заррачаларидан иборат. Ўлчамларига кўра 5 та рақамга ажратилади;
- йирик ва кичик маккажухори - мева қобиғи ва муртаги ажратилиб тайёрланган, маккажухори донларининг майдаланган бўлакларидан иборат.Йирик маккажухори ёрмаси пағалар ва енгил донлар, кичиклари - маккажухори қаламчалари тайёрлаш учун ишлатилади.
Маккажухори ёрмаси кимёвий таркибида крахмалкўп миқдорда (70%) бўлиб, ўлчамлари 10...30 мкм бўлган йирик гранулалардан иборат. Крахмалнинг 24% гача амилозаларга тўғри келади. Қандлар миқдори кўп эмас ва асосан сахарозадан иборат. Гемицелюлозалар 5% гача. Оқсиллар миқдори 8% ни ташкил қилади ва асосан аминокислота таркиби кам бўлган проламин - зеиндан иборат. Липидлар ичида асосий қисмини линолдан иборат бўлган тўйинмаган ёғ кислоталари ташкил қилади. Маккажухори ёрмаси токофероллар миқдорининг катталиги сабабли яхши сақланади. Витаминлар кам, лекин каротионидлар (β-каротин)ва ниацин миқдори кўп.
ГОСТ 6002 - 69 талабларига кўра, маккажухори ёрмаси бегона ҳидларсиз ва таъмларсиз ўзига хос ҳидли ва таъмли оқ ёки сариқ рангда бўлиши керак. Ёрмани экспертиза қилишнинг ўзига хослиги бўлиб, ундаги муртак миқдори (қайроқланган учун 3,0% ва йирик ёрма учун 2%) ҳамда кулдорликни (қайроқланган учун кичик ёрмалар учун 0,95% дан кўп эмас) аниқлаш ҳисобланади. Йирик маккажухори ёрмасида қобиқ ва муртак қолдиқлари миқдори (10%) ҳамда бутун ишлов берилмаган донлар миқдори (1%)меъёрланади. Намлик миқдори (14% дан ортиқ эмас), ёрма уни, ифлос аралашмалар, шу жумладанминерал ва зарарли аралашмалар миқдори меъёрланади. Дон заҳиралари билан зарарланишга йўл қўйилмайди.
Маккажухори ёрмасини пишириш узоқ вақт талаб этилади, ҳажми 4...5 марта катталашади, клейстерланган крахмалнинг тез эскириши ҳисобига қаттиқлашади.