Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Рашидов юсуф каримович

3.6.5-расм. Йорк фирмасини оқиб келиш камераси.
1-ҳаво қабул қилиш ускунаси, 2-икки па\онали фильтр, 3-калорифер, 4-вентилятор, 5-электродвигател, 6-ташқи қоплама.

Хозирги даврда бинони ички майдонидан тўлик фойдаланиш учун, хамда замонавий технологияларни ишлатиш максадида, бундай камераларни томда ёки саноат биноларнинг майдончаларида хам жойлаштириш мумкин. Мисол тариқасида Йорк Ўзбекистон қўшма корхонаси Шуртан газ объектини лойиҳалашда қабул қилган камераси кўрсатилган.

3.6.6-расм. Йорк фирмани оқиб келиш камерани мазкур буюмлари.
Мазкур буюмлар хар ҳил модификациядан иборат бўлиши мумкин.[20].
Механик харакатланувчи сўриб чиқариш қурилмалари (вўтяжнўе установки) қуйидаги конструктив элементларини ўз ичига олади:


3.6.7-расм. Радиал вентиляторли суриб чиқариш камераси

Юқорида санаб ўтилган конструктив элементларнинг сони хар хил оқиб келиш ва сўриб чиқариш ускуналарда жойига қараб олинади. Бунда ускуналарни таркиби хоналарнинг бажарадиган вазифаси зарарли моддаларнинг тури ва ҳаво алмашинувини ташкил қилиш билан аниқланади.

3.7. Вентиляция тизимларини аэродинамика асослари. Вентиляция тизимларини аэродинамик ҳисоби.
Аэродинамика гидродинамика бўлими бўлиб унда ҳаво харакатининг қонуниятлари хамда ҳаво оқимининг тўсиқлар билан бўлган ўзаро таъсир кучларини ўрганиш фанига айтилади. Шамоллатиш билан боғлиқ бўлган саволларни саноат аэродинамикаси ўз ичига олади.

Ҳаво қувурларининг аэродинамик хисоби
Ҳаво қувурларини аэродинамик ҳисоблашдан мақсад уларнинг ўлчамларини кесимини хамда қувур қисимларида ва бутун системада босим йўқотилишини хисоблаш. Бу тўғримасаладир. Тескари масала хам ечилиши мумкин, яъни берилган ҳаво қувурларнинг ўлчамлари ва босим фарқларида ҳавонинг сарфини аниклаш.
Тўғримасалада: берилган каталликлар L-ҳавони сарфи, м³/соат аниқланадиган: d-диаметр, мм, Р-босим йўқолиши, Па.
Тескари масала: берилган каталликлар d-диаметр, мм, Р-босим йўқолиши, Па, аниқланадиган: L-ҳавони сарфи, м³/соат
Аэродинамик ҳисоблашда ҳавонинг сиқилиши ҳисобга олинмайди. Бунинг сабаби системада босим ўзгариши атмосфера босимидан фақат 5%-гина ташкил қилади. Шу сабабли ортиқча босим тушунчасида фойдаланиди. Бунда атмосфера босими шартли ноль деб қабул қилинади. Атмосфера босимидан паст босим нолдан кам, яъни манфий деб олинади.
Ҳаво қувурларда харакатда бўлганда ихтиерий кесимда статик, динамик ва тўла босимлар мавжуд бўлади.
Статик босим 1 м³ ҳавонинг курилянган кесимдаги потенциал энергиясини аниқлайди. Статик босим ҳаво қувурларнинг деворларига таъсир этиладиган босимга тенг.
Динамик босим бу ҳаво оқимининг 1м³ хажмига тўғрикеладиган кинетик энергиясидир. Динамик босим қуйидаги формуладан аниқланади.
(3.7.1)
Бу ерда - кесимдаги ҳавонинг тезлиги, м/с.
Тўлиқ босим статик ва динамик босимларнинг йи\индисига тенг бўлади: