Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги о'рта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

Касалликнинг олдини олиш ва қарши курашиш тадбирлари. Ка- салликнинг олдини олиш касал балиқларнинг соғлом балиқлар билан контактда (алоқада) бо ълишининг олдини олишга қаратилиши керак.
Ўстирувчи ва яйровчи сув ҳавзаларига турли ёшдаги балиқларнинг қўшилиб кетишига йўл қўймаслик, касал балиқлар ва қисқичбақа личинкаларининг ҳовуздан ҳовузларга ўтиб кетиши- нинг олдини олиш мақсадида сув келиб қўшилувчи каналларда балиқ ушловчи ва қум-гравийли филтрларни ўрнатиш зарур. Тухумлар тўпини йўқотиш мақсадида ҳовуз остидаги лойқаларни қуритиш ва дезинфекция қилиш, қишда эса ҳовузларни сувсиз қолдириш мақ- садга мувофиқдир. Гидроқурилмаларни баҳорда дезинфекция қилиб хлорли оҳак билан оқлаб чиқиш, сув ҳавзаларидаги қаттиқ ўсим- ликларни йиғиб олиш лозим. Балиқларни аргулуслардан қутқариш учун носоғлом ҳовузларни хлорофос билан ишловдан ўтказиш яхши самара беради. Бунда хлорофоснинг сувдаги консентра- тсиясини 100 мг/л гача етказиш керак. Балиқ ва сувда зоғо- рабалиқларни истеъмол қилувчи ёввойи балиқлар миқдорини камай- тириш мақсадида сув ҳавзаларининг юза қатламига сўндирилма- ган оҳакни 100—150 кг бир гектар ҳисобига сепиб чиқиш.
Бунда ҳовузлар июл-август ойларида 2 марта 2 ҳафта оралиғида оҳакланади. Карбофос қо ълланилиши мумкин. Препарат зоғора- балиқ, сазан, оқ амур, ола пешанадўнг турдаги балиқларнинг чавоқ ва бир ёшдагиларига ишлов беришда қо ълланилади. Кар- бофоснинг 0,1 мг/л дозаси ёш ва катта қисқичбақаларни ўлди- риш қобилиятига эга. Зарарланган балиқларга 0,001% ли марган- совка билан ванна усули қо ълланилиши мумкин. Бунда балиқлар 30 дақиқа давомида экспозитсия қилинади. Агарда эритма 0,5% ли бўлса, экспозитсия 8 дақиқани ташкил қилиши керак.
Карп туридаги балиқларнинг чечак (оспа) касаллиги — бу терининг эпителиал тўқимасининг ўсиши ва танада хирароқ оч ҳа- воранг (зангори) эпителийнинг ҳосил бўлиши билан характерланади.
Касаллик Европа ва бизнинг мамлакатимизнинг ҳам табиий сув ҳавзаларида ва ҳам сунъий сув ҳавзаларида қайд этилган.
Этиологияси — аниқланмаган. Касалликнинг юқумли эканлиги тахмин қилинмоқда. Касаллик бир сув ҳавзасидан иккинчисига ба- лиқлар орқали ўтиш ҳоллари маълум.