Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта-махсус таълим вазирлиги ҚЎҚон давлат педагогика институти

протестантликдаги ортодоксал оқимларни ифодалаш учун ишлатилган. Бу оқим 
1910 йилдан кейин шу ном билан атала бошлаган. Фундаменталистлар 
христианликнинг анъанавий ақидаларига, айниқса Библиянинг мутлақо 
мукаммаллигига ишонишни мустаҳкамлаш, уни сўзма-сўз шарҳлашга қатъий риоя 
қилишни талаб қилдилар. Бу оқим кейинчалик Америкада кенг тарқалиб кетди. 
1919 йили Филадельфияда Жаҳон христиан фундаменталистлари ассоциациясига 
асос солинди.
ХХ асрнинг 70-йилларидан бошлаб, бу сўз исломга нисбатан қўлланила 
бошлади. Бунда «фундаментализм» атамаси – Қуръон ва ҳадисларни сўзма-сўз 
талқин этувчи, илк исломга қайтишга қаратилган ақидаларни тарғиб қилувчи 
диний-консерватив руҳдаги йўналишга нисбатан ишлатилди. Бунинг натижасида 
жаҳон матбуотларида ислом ниқобидаги мутаассиб жангариларни 
«фундаменталистлар» деб аташ ҳам одат тусига кирди.
Шундай экан, экстремизм ёки фундаментализмни фақат муайян дин билан 
боғлаш мутлақо асоссиз. Хусусан, ислом дини, у билан боғлиқ турмуш тарзи ва 
қадриятлар мажмуи ҳеч қачон экстремистик тузилмаларнинг гўё дин ва мусулмон 
жамоаси равнақи йўлида амалга ошираётган террорчилик хуружларининг асосий 
сабаби сифатида қаралиши мумкин эмас. 
Ислом шиорларидан танлаб фойдаланадиган, диннинг асл моҳиятини бузиб 
талқин қиладиган экстремистик тузилмалар худди юқоридаги каби гўёки, кенг халқ 
оммаси билан узвий бирлик мавжудлигини кўрсатиш, аслида эса жамиятда 
тартибсизлик ва парокандаликни юзага келтириш учун маблағ йиғиш, асосий 
таҳдид манбаи сифатида одамлар онгини эгаллаш, жамиятда беқарорлик келтириб 
чиқариш орқали ҳокимиятга эришишдек эҳтиёжларини қондириш мақсадини 
кўзлайди.
Ҳозирги даврда кўплаб экстремистик уюшмалар ва мутаассиб ҳаракатлар