Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълимнинг

(минг. сўм) 
№ 
Кўрсаткич
лар 
2005 
2006 
2007 
2007 
йилда 2005
йилга 
нисбатан 
ўсиш % 
(йил
охирида) 
сумма 
таркиб % 
сумма 
таркиб % 
сумма 
таркиб % 
Йил 
бошида 
Йил 
охирида 
Й
Йил 
боши
да 
Йил 
охири 
да 
Йил
бошида 
Йил
охирида 
Йил 
боши 
да 
Йил 
охири 
да 
Йил 
бошида 
Йил
охирида 
Йил 
боши 
да 
Й
ил 
охири
да 
1
. 
Узоқ 
муддатли 
активлар 
4228718 
4567190 
2
6 
28 
4567190 
5007310 
28 
30 
5007310 
6631114 
30 
37 
145 
2
. 
Айланма 
активлар 
11597293 
11413210 
7
4 
72 
11413210 
11669079 
72 
70 
11669079 
11263360 
70 
63 
98 
3
. 
Баланс 
15826011 
15980400 
100 
100 
15980400 
16676389 
100 
1
00 
16676389 
17894474 
100 
100 
112 

---

1 
4-жадвалда “Тошкент ёғ-мой комбинати” нинг 2006-2007 
йиллардаги бухгалтерия баланси маълумотлари таҳлил қилинган. Биз 
юқорида ушбу балансдаги асосий ва айланма активларнинг 
таҳлилини келтириб ўтганлигимиз боис, бу ерда корхонанинг 
молиявий 
мустаҳкамлигини 
белгилаб 
берадиган 
ўзлик 
маблағларининг манбалари таҳлилини келтириб ўтамиз. 
Жадвалдан кўриниб турганидек, сўнгги икки йилда “Тошкент ёғ-
мой комбинати”нинг Низом капитали ва қўшилган қиймат капитали 
умуман ўзгармаган. Бу корхонада кейинги икки йилда қўшимча 
акцияларнинг эмиссия қилинмаганлигидан далолат беради. Жадвалга 
яна бир бор эътибор қаратадиган бўлсангиз, тақсимланмаган фойда 
ёки қопланмаган зарарнинг суммаси 2007 йилда 2006 йилга нисбатан 
қарийиб икки баробарга камайган. Бунга тўлақонли ижобий ҳол деб 
баҳоласа бўлади. Чунки, қопланмаган зарарнинг кўп бўлиши унинг 
фаолиятини шунчалик орқага суриши мумкин. 
“Тошкент ёғ-мой комбинати” нинг мажбуриятлари хусусида 
гапирадиган бўлсак, жорий мажбуриятларнинг ҳам камайганлигини 
кўриш мумкин. Бундай ҳол ҳам қопланмаган зарарнинг камайганли 
каби ижобий натижани намоён этади. Дарҳақиқат, кўплаб маҳаллий 
корхоналар ва ҳатто айрим қўшма корхоналар ўзларининг бюджет, 
турли 
хил 
ташкилотлар 
ва 
ишчи-ходимлари 
олдидаги 
мажбуриятларини бажара олмай турган бир пайтда “Тошкент ёғ-мой 
комбинати” қўлга киритилган бундай натижани тўлалигича ижобий 
натижа деб баҳолаш мумкин. Ана шу каби маълумотлар корхонанинг 
юқори самарадорликда ишлаётганлигини яна бир бор тасдиқлайди.
Жадвалда“Тошкент 
ёғ-мой 
комбинати”нинг 
молиявий 
натижалари таҳлили келтирилган. Жадвал маълумотларига кўра, 
“Тошкент ёғ-мой комбинати”нинг маҳсулот сотишдан соф тушуми 
кўпайган. Бу, албатта корхонада олиб борилаётган ишлаб чиқариш ва 
ташкилий соҳалардаги ўзгаришларнинг натижасидир. Бироқ, 
маҳсулот сотишдан тушган ялпи фойданинг камайганлиги сотилган 
маҳсулот таннархининг маълум даражада ошганлигига боғлиқ 
бўлади. Худди шунингдек, давр харажатлари ҳам ошган бўлиб, унинг 
барча соҳалари бўйича харажатлар, яъни сотиш харажатлари, 
маъмурий харажатлар ҳам ошиб борган. Буни табиий ҳол деб қабул 
қилиш мумкин. Чунки, кейинги йилларда корхона фаолиятига хориж 
инвестицияларининг мунтазам киритилиши ва мос равишда 
фаолиятнинг кенгайтирилиши бошқарувчиларга сарфланадиган 
харажатларнинг ҳам ортишига олиб келади. Бошқа давр харажатлари 

---

бўйича ҳам худди шундай фикрни билдириш мумкин. 
4-жадвал